مطلب میری - سازمان بهره وری انرژی ایران
کیوان آشوبی - سازمان بهره وری انرژی ایران
کیان نجف زاده - سازمان بهره وری انرژی ایران

واحد ذوب‌ در صنعت‌ ریخته‌گری‌ از زمان‌ پیدایش‌ این‌ صنعت‌ دستخوش‌ تحولات‌ عظیم‌ گردیده‌ است. این‌ تحولات‌ به دلیل‌ قدمت‌ بالای‌ این‌ صنعت‌ و نیز تقاضای‌ روز افزون‌ به‌ فرآورده‌های‌ حاصل‌ از این‌ صنعت‌ و نیاز به‌ بهره‌وری‌ بالا در آن‌ از فن‌آوریهای‌ ابتدایی‌ سوختی‌ با راندمان‌ پائین‌ شروع‌ شده‌ و به‌ فن‎آوریهای پیشرفته‌ الکتریکی‌ که‌ در آنها از آخرین‌ تحولات‌ صنعت‌ الکترونیک‌ بهره‌ گرفته‌ شده‌ ختم‌ می‎شود. واحد ذوب‌ اساسی‎ترین‌ بخش‌ یک‌ کارخانه‌ ریخته‌گری‌ بوده‌ و نه‌ تنها وظیفه‌ تأمین‌ مواد مذاب‌ لازم‌ برای ریخته‌گری‌ را داراست‌ بلکه‌ از نظر مصرف‌ انرژی‌ با برآوردی‌ که‌ به عمل‌ آمده‌ حدود50ـ80 درصد مصرف انرژی‌ کل‌ کارخانه‌ را به خود اختصاص‌ می‎دهد و لذا جایگاه‌ بسیار مهمی‌ چه‌ از نظر فرآیند تولید و چه‌ از نظر مصرف‌ انرژی‌ دارد. در این‌ مقاله‌ عمده‌ توجه‌ روی‌ کوره‌های‌ القایی‌ می‎باشد که‌ متداولترین‌ کوره‌های‌ ذوب‌ در صنعت ریخته‌گری‌ چدن‌ ریز هستند. به دلیل‌ مصرف‌ بالای‌ این‌ واحد یک‌ شاخص‌ مصرف‌ انرژی‌ مجرد از کل‌ کارخانه‌ و منحصراً برای‌ این‌ واحد معرفی‌ میشود که‌ نرمهای‌ جهانی‌ و ملی‌ آن‌ در این‌ مقاله‌ ارائه‌ گردیده‌ است‌. نرم‌ ملی‌ شاخص‌ مصرف‌ انرژی‌ در کوره‌های‌ ذوب‌ القایی‌ در خلال‌ انجام‌ مرحلة‌ مقدماتی‌ و مطالعاتی‌ پروژه‌ مدیریت‌ مصرف‌ انرژی در صنعت‌ ریخته‌گری‌ ایران‌ (با فضای‌ نمونه‌ای‌ معادل‌ 45 کارخانه) به‌ عنوان‌ بخشی‌ از کار استخراج‌ شده‌ و با نرم‌ جهانی‌ آن‌ مقایسه‌ گردید. در پایان‌ این‌ مقاله‌ رهیافتهای‌ موجود برای‌ صرفه‌جویی‌ در مصرف‌ انرژی‌ واحد ذوب‌ و روشهای‌ صحیح‌ استفاده‌ از کوره‌های‌ القایی‌ به طوری که‌ به‌ کاهش‌ در مصرف‌ انرژی‌ بیانجامد و روشهای‌ بازیافت‌ انرژی‌ در کوره‌های‌ القایی‌ به‌ اختصار توضیح‌ داده‌ شده‌اند.

کوره القایی، مصرف ویژه انرژی (SEC)، مدیریت انرژی، بازیافت انرژی، صنایع ریخته‏گری