ابوالحسن امین مقدسی - دانشیار دانشگاه تهران
شهریار گیتی - استادیار دانشگاه محقق اردبیلی

نیما و بیاتی در ادبیات معاصر فارسی و عربی از پیشگامان شعر نو به شمار می آیند. گرچه میان این دو شاعر ارتباط و پیوندی نبوده است، اما هم زمانی و زیستن در شرایط سیاسی اجتماعی مشابه و زیر سلطه استبداد و اختناق، داشتن تعهد اجتماعی همراه با روحی سرکش و معترض به وضع موجود و جبهه گیری در برابر آن، آشنایی با آثار شاعران نمادگرای فرانسه و گرایش به سمبولیسم، جنبه های مشترکی به شعر آن دو بخشیده است. از آن جمله می توان به حضور سهمگین شب در اشعار ایشان به عنوان نماد استبداد و سیاهی و خفقان اشاره کرد. این مقاله ضمن اشاره به کارکرد نماد شب در شعر معاصر، به تحلیل دو شعر "هست شب" و "اللیل فی کل مکان" از نیما و بیاتی می پردازد؛ سپس وجوه تشابه و افتراق آن دو را بیان می کند.

شعر نو, شب, آشنایی زدایی, نیما یوشیج, عبدالوهاب بیاتی