محمود عابدینی - Assistant professor, Department of Neurology, Faculty of Medicine, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari,
معصومه پاک سرشت - MSc Student in Immunology, Student Research Committee, Faculty of Medicine, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
علیرضا رفیعی - Professor, Department of Immunology, Molecular Cell Biology Research Center, Faculty of Medicine, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
رضا ولدان - Assistant professor, Department of Immunology, Molecular Cell Biology Research Center, Faculty of Medicine, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
ام البنین امجدی - MSc in Molecular Biology, Molecular Cell Biology Research Center, Faculty of Medicine, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
رضوان خواجوی - MSc in Molecular Biology, Molecular Cell Biology Research Center, Faculty of Medicine, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
سعید عابدیان کناری - Associate professor, Department of Immunology, Immunogenetics Research Center, Faculty of Medicine, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
رضا حبیبی ساروی - ۷ Ph.D Student in Candidate of Health in Disasters and Emergencies, School of Health Management and information Sciences, Iran University of Medical Sciences, Tehran, Iran

سابقه و هدف: بیماری مالتیپل اسکلروزیس (MS) یکی از شایع ترین اختلالات عصبی و عامل غیر تروماتیک ناتوانی در جوانان اکثر کشورها می باشد. MS نوعی بیماری خود ایمنی است که با درگیری سیستم اعصاب مرکزی منجر به بروز علائم و عوارض گوناگونی می گردد. شیوع این علائم در مناطق مختلف و سن ابتلادر مبتلایان به این بیماری متغیر بوده است لذا این مطالعه با هدف ارزیابی وضعیت دموگرافیک، بالینی و فاکتورهای خطر بیماران مبتلا به MS انجام شده است. مواد و روش ها: مطالعه توصیفی- مقطعی حاضر روی ۱۵۲ نفر از بیماران مبتلا به MS انجام شد که از اردیبهشت ۹۲ ۱۳تا تیرماه ۱۳۹۳وارد مطالعه شدند. تشخیص بیماری MS بر اساس تست های آزمایشگاهی و علائم بالینی و تایید قطعی آن بر اساس کرایتریای مک دونالد انجام گرفت. اطلاعات به دست آمده در پرسش نامه ثبت گردید و مورد تجزیه وتحلیل آماری قرار گرفت. یافته ها: میانگین سنی بیماران ۳/۷ ± ۶/۳۱ سال بود و نسبت فراوانی زنان به مردان بیش از ۳ برابر بود و اکثر زنان مبتلا، متاهل بودند. بیش تر بیماران مبتلا به فرم خفیف بیماری بودند (۴/۸۶ درصد)، ۲/۲۱درصد سابقه خانوادگی درجه ۱و۲ بیماری MS و ۹۴ درصد ضایعات پلاک در تصویر MRI داشتند. ۷/۴۵ درصد از مبتلایان علائم بی حسی و ۸/۴۳ درصد مشکلات بینایی داشتند اما افسردگی در ۳/۹درصد از مبتلایان دیده شد. اختلالات بینایی، اولین علامت بیماری در اکثر بیماران (۳/۴۱ درصد) است. از بین علائم مربوط به بیماری، تنها علامت ضعف و اختلالات جنسی در هر سه فرم بیماری (عود کننده- بهبود یابنده، پیشرونده اولیه و ثانویه) ازلحاظ آماری تفاوت معناداری داشت (به ترتیب ۰۵/۰p= و ۰۲/۰p=) که ضعف در بیماران با افزایش وخامت بیماری تشدید می گردد اما در سایر علائم تفاوت معنی داری میان سه فرم بیماری مشاهده نگردید. استنتاج: ویژگی های بالینی و اپیدمیولوژیکی MS در استان مازندران در مقایسه با جهان و سایر مراکز انجام گرفته مشابهت داشته است. راه اندازی ثبت نظام مند بیماری MS در کشور می تواند اطلاعات بیش تری در خصوص وضعیت این بیماران ازنظر دموگرافیک، بالینی، نوع درمان و پاسخ به درمان فراهم نماید اما با توجه به بالا بودن شیوع فامیلی بیماری MS در استان مازندران نسبت به سایر مناطق کشور، بررسی های بیش تر خصوصا در زمینه ژنتیک ضرورت می یابد.

multiple sclerosis, risk factors, clinical finding, مالتیپل اسکلروزیس, فاکتورهای خطر, یافته های بالینی