ارزیابی دقت و کارآیی مدل های EPM، MPSIAC، ژئومورفولوژی و هیدروفیزیکی در برآورد فرسایش و رسوب حوضه معرف کسیلیان استان مازندران
- سال انتشار: 1390
- محل انتشار: فصلنامه جغرافیا و توسعه، دوره: 9، شماره: 22
- کد COI اختصاصی: JR_GDIJ-9-22_007
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 56
نویسندگان
چکیده
هر ساله هزاران تن خاک حاصلخیز از اراضی مختلف کشور مشتمل بر اراضی جنگلی، مرتعی و زراعی در اثر فرسایش خاک از دسترس خارج شده و با انباشت در مناطق رسوبگذاری موجب بروز خسارات قابل ملاحظهای میشوند. برای جلوگیری و مهار این پدیده لازم است مناطق تولید رسوب (تحت فرسایش) همراه با شدت و مقدار آن شناسایی شوند تا از این طریق افزون بر تعیین نقاط بحرانی و ردهبندی مناسب بتوان اقدام به برنامهریزی مقتضی در قالب طرحهای حفاظت خاک و یا آبخیزداری نمود.لازمه اینامر در اختیار داشتن ابزار مناسب یعنی روش یا مدل برآورد فرسایش و رسوب با دقت و کارآیی قابل قبول است. در این تحقیق با انتخاب ۴ مدل برآورد فرسایش و رسوب شامل EPM، MPSIAC، هیدروفیزیکی و ژئومورفولوژی که در بیشتر تحقیقات پیشین به صورت یکجا مقایسه و بررسی نشده است، با هدف شناسایی و معرفی مدل مناسب توجه به محدودیتهای استفاده از آن، اقدام به ارزیابی مدلها درحوضهی آبخیز کسیلیان شده است. نتایج حاصل از مقایسهی مقادیر رسوب برآورد شده با مشاهده شده از طریق مقایسهی مقادیر اختلاف مطلق و نسبی نشانگر این است که، مدل ژئومورفولوژی به رغم دارا بودن محدودیت از نظر حجم انجام محاسبات که ناشی از لزوم اجرای مدل در واحدهای همگن کاری است دارای دقت و کارآیی قابل ملاحظه با سه مدل دیگر مورد آزمون میباشد. بهطوریکه مدل ژئومورفولوژی با اختلاف نسبی ۳۶/۳ درصد (۲۵/۷۱۱ تن در سال) نسبت به متوسط سالانه مقدار رسوب مشاهده شده در مقایسهی با نتایج مدلهای EPM ،MPSIAC و هیدروفیزیکی با متوسط سالیانهی مقدار رسوب مشاهده شده به ترتیب معادل ۷۰/۴۴ ، ۷ و ۳۰ درصد ، مناسبترین مدل با دقت و کارآیی قابل ملاحظه است.کلیدواژه ها
: فرسایش خاک, تولیدرسوب, مدلEPM, مدل MPSIAC, مدل ژئومورفولوژی, مدل هیدروفیزیکی, آبخیز کسیلیاناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.