وحید جوکارفرد - دانشجوی دکتری ، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی ، دانشکده علوم کشاورزی ، دانشگاه گیلان، رشت ، ایران
بابک ربیعی - استاد، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی ، دانشکده علوم کشاورزی ، دانشگاه گیلان، رشت ، ایران
ابراهیم سوری لکی - دانش آموخته دکتری ، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی ، دانشکده علوم کشاورزی ، دانشگاه گیلان، رشت ، ایران

مهم ترین هدف در برنامه های به نژادی بهبود عملکرد دانه می باشد که جهت دست یابی به این هدف، ضروری است دانش ما از ژنتیک و به نژادی گیاهی صفات کمی مانند عملکرد و اجزای عملکرد دانه افزایش یابد . به نژادی با هدف بهبود عملکرد دانه باید بر اساس مجموعه ای از صفات باشد تا مطلوب واقع شود. یکی از روشهای موثر جهت انتخاب غیرمستقیم برای بهبود عملکرد دانه و اجزای آن استفاده از شاخص های انتخاب چند صفتی است . در این روش، انتخاب ژنوتیپ های برتر بر اساس چندین صفت به طور همزمان انجام می شود و در آن هر یک از صفات ارزش و اهمیت ویژه خود را دارند که به آن ارزش اقتصادی گفته می شود. با توجه به اهمیت برنج و ضرورت بهبود و افزایش عملکرد آن، این تحقیق با هدف مطالعه شاخص های انتخاب مختلف و ارایه بهترین شاخص جهت بهبود عملکرد لاین های مورد مطالعه و تعیین لاین های برتر از لحاظ عملکرد دانه و دیگر صفات زراعی بر اساس بهترین شاخص در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی ۱۳۹۷ در مزرعه تحقیقاتی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان اجرا شد. با توجه به صفات مورد مطالعه در این تحقیق ، می توان عنوان کرد صفات ردیف اول تجزیه علیت و صفات دارای وراثت پذیری بالا و همبستگی فنوتیپی و ژنتیکی معنی دار با عملکرد دانه در افزایش عملکرد دانه نقش موثری دارند. شاخص های بهینه در مقایسه با شاخص های پایه پیشرفت ژنتیکی بیش تری به ویژه برای عملکرد دانه ارایه دادند، به طوری انتخاب بر اساس شاخص های بهینه برتری نسبی بیش تری نسبت به انتخاب مستقیم عملکرد دانه در مقایسه با شاخص پایه نشان دادند.

پیشرفت ژنتیکی ، سودمندی نسبی ، عملکرد دانه .