زمین ریخت شناسی و نحوه ی پیدایش پلایای سهل آباد- خاور ایران دکتر سیدناصر رئیس السادات ، دکتر محمدحسین زرین کوب ، دکتر محمدمهدی خطیب

  • سال انتشار: 1391
  • محل انتشار: فصلنامه جغرافیا و توسعه، دوره: 10، شماره: 28
  • کد COI اختصاصی: JR_GDIJ-10-28_010
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 182
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

چکیده

پلایای دشت سهل آباد در ۱۲۰ کیلومتری جنوب بیرجند در مسیر جاده­ی بیرجند- نهبندان قرار دارد. منطقه­ی مورد مطالعه در منطقه­ای خشک و کویری قرار گرفته است. نهشته­های کواترنری آن شامل تراس های آبرفتی، رسوبات مخروط­افکنه، آبرفت­های رودخانه­ای، تپه های ماسه ای و رسوبات کفه نمکی می باشد. دو تیپ کفه های گلی و نمکی در این پلایا شناخته می­شود. ضمنا سه بخش اصلی  پهنه رسی، ناحیه مرطوب و قشر نمک بر روی عکس هوایی قابل جدایش می­باشند. این منطقه از نظر زمین ساختی گسل­خورده، خرد شده و چین­خورده بوده که در یک پهنه­ی همگرا ایجاد شده است. مطالعات اولیه­ی زمین­شناسی ساختمانی نشان می­دهد که کفه­ی نمکی سهل­آباد یک حوضه­ی فروافتاده رومبوئدر شکل تقریبا متقارن بوده که بر اثر عملکرد دو سری از گسل­های امتداد لغز راستگرد که از شاخه­های سیستم گسلی نهبندان می­باشند به وجود آمده­اند. کفه نمکی سهل­آباد یک ساختار پول­آپارت می­­باشد. این ساختار در اثر خمیدگی گسل امتداد لغز سهل­آباد شکل گرفته است. محاسبه­ی سینوسیتی کانال رودها در گستره­ی  منتهی به کفه نیز نشان­دهنده­ی زمین ساخت فعال در این ناحیه می­باشد. بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش، کفه نمکی سهل­آباد در حال گسترش می­باشد. نتایج این تحقیق می­تواند در سایر مطالعات منطقه مانند تحقیقات جغرافیای طبیعی، آبخیزداری و کنترل سیلاب و پی­جویی منابع معدنی مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها

زمین ریخت شناسی, پلایا, سهل آباد, شرق ایران

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.