نیلوفر سقا - دانشجوی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
فرشید اشراقی - دانشیار دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
علی کرامت زاده - استادیار دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
فرهاد شیرانی بیدآبادی - استادیار دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

براساس آمار فائو، در سال ۲۰۲۱ حدود ۶۶ / ۹ میلیون تن خرما در جهان از حدود ۳۰ / ۱ میلیون هکتار نخلستان با متوسط عملکردیمعادل ۴۲ / ۷ تن در هکتار تولید شده است. کشور مصر بزرگترین تولیدکننده خرما در جهان با تولید ۷۵ / ۱ میلیون تن با حدود ۲۴ / ۳۳تن در هکتار بهترین عملکرد را داشته است. با حدود ۲۷۹ هزار هکتار کشور عراق بیشترین سطح زیر کشت خرما را داراست. ایران باحدود ۳۰ / ۱ میلیون تن سومین تولیدکننده خرما از حدود ۱۶۹ هزار هکتار سومین مقام در سطح زیر کشت و با حدود ۷۲ / ۷ تن در هرهکتار پنجمین مقام در عملکرد را در جهان دارد. عربستان سعودی با مصرف سرانه ۸۶ / ۳۴ کیلوگرم، بیشترین مصرف سرانه خرما درجهان را داراست. ایران با ۰۳ / ۱۲ کیلوگرم در رتبهی ششم مصرف سرانه در جهان قرار دارد.آمار تجارت فائو در سال ۲۰۲۱ نشان میدهد که صادرات جهانی خرما معادل ۷۴ / ۱ و واردات جهانی خرما معادل ۸۲ / ۱ میلیون تناست. کشورهای عربستان، عراق، امارات، ایران، پاکستان و تونس عمدهترین صادرکنندگان خرما در جهان میباشند و در مجموع ۵ / ۷۹درصد صادرات این محصول را به خود اختصاص دادهاند. ایران با میانگین ۸۰ هزار تن که معادل ۱۲ درصد خرمای تولید کشور بودهحدود ۵۵ / ۱۴ درصد از متوسط سالانهی صادرات خرما در جهان را بهدست آورده است. متوسط قیمت صادراتی هر تن خرما در جهانحدود ۱۳۲۰ دلار و در ایران ۴۸۰ دلار بوده است.البته میتوان با سرمایه گذاری بر روی این محصول و کشت درست و بسته بندی وبازاریابی و توجه به عوامل تاثیرگذار بر صادرات این محصول، سهم آن از صادرات و قیمت صادراتی این محصول در ایران را افزایش داد.هدف این تحقیق است که از جایگاه ایران در صادرات خرما آگاه شده و با توجه به اهمیت این محصول در صادرات بخش کشاورزی،نقاط ضعف و قوت آن را مورد بررسی قرار دهد و راهی جهت ارتقای جایگاه ایران در صادرات این محصول در جهان بدست آورد.این مقاله در دامنه ۲۰۲۱ - ۱۹۶۱ با روش آماری توصیفی انجام شده و اطلاعات مورد نیاز از سازمان خوار و بار جهانی (فائو)، مرکز آمارایران و بانک جهانی استخراج شده است.

صادرات، خرما، تولید، مصرف، قیمت، جهان، ایران