گونه های بهره گیری از عدالت در فقه و اجتهاد
- سال انتشار: 1393
- محل انتشار: فصلنامه پژوهش های فقهی، دوره: 10، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_JORR-10-2_004
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 188
نویسندگان
دانشیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی قم
چکیده
تاثیر عدالت در اجتهاد یکی از پرسش های مهم و اساسی سده حاضر است. امامیه از دیرباز به صورت مبنایی و نظری بر این مطلب تاکید کرده است که خداوند عادل و حکیم و احکام الهی تابع مصالح و مفاسد و یکی از مهم ترین آنها حسن عدل و قبح ظلم است و به همین مناسبت به عدلیه معروف شده اند، ولی کمتر به نقش و تاثیر آن در اجتهاد و فقاهت توجه شده است. بیشترین توجه به تاثیر عدالت در اجتهاد، در چند دهه اخیر و تنها به صورت موردی از سوی برخی از فقها صورت گرفته است. در این مقاله تلاش می شود تا اکثر شیوه هایی که به وسیله آنها می توان عنصر «عدالت» را در اجتهاد به کار گرفت، استقصا و دشوارتر از آن نمونه هایی فقهی برای بیشتر این شیوه ها ارائه شود. گونه ها و شیوه هایی که در این نوشتار از تاثیر آنها در اجتهاد سخن می گوییم، عبارتند از: تاثیر عدالت در صدور و عدم صدور روایت، تاثیر عدالت در شناخت صدور روایت برای بیان حکم شرعی یا حکم ولایی و امثال آن، استفاده از عدالت در فهم عمومیت و عدم عمومیت حکم، تاثیر عدالت در پیدایش یا رفع اجمال، تاثیر عدالت در اختصاص حکم به زمان یا مکانی خاص، استفاده از عدالت در فهم الزام یا عدم الزام، استفاده از عدالت در مقام تعارض و تزاحم.کلیدواژه ها
اجتهاد, تاثیرگذاری و بهره گیری, شریعت, عدالت, فقهاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.