صفورا سیفی - Associate Professor, Department of Oral and Maxillofacial Pathology, Oral Health Research Center, Faculty of Dentistry, Babol University of Medical Sciences, Babol, Iran
فریده فیضی - Assistant Professor, Department of Histology, Babol University of Medical Sciences, Babol, Iran
معصومه یاسمی - Dental Student, Student Research Center, Faculty of Dentistry, Babol University of Medical Sciences, Babol, Iran
همت قلی نیا - MSc in Statistics, Health Research Institute, Babol University of Medical Sciences, Babol, Iran

سابقه و هدف: نئوپلاسم های غدد بزاقی دارای شیوع کم و هتروژن بوده و جهت تشخیص آن ها رنگ آمیزی هماتوکسیلین- ائوزین انجام می شود ولی گاهی اوقات با این رنگ آمیزی قابل تشخیص نیستند و از روش های کمکی استفاده می گردد. از آن جا که تاکنون مطالعه ای در ارتباط با ارزش مورفومتری در افتراق تومورهای خوش خیم از بدخیم بزاقی صورت نگرفته است لذا این مطالعه با این هدف انجام شده است. مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی- تحلیلی به روش مقطعی که در سال ۱۳۹۴ در دانشکده دندان پزشکی بابل انجام گردید از۶۰ بلوک پارافینه مربوط به پلئومورفیک آدنوما،آدنوئیدسیستیک کارسینوما و موکواپیدرموئید کارسینوما استفاده شد. دو برش ۵ میکرونی برای رنگ آمیزی هماتوکسیلین- ائوزین و متیل گرین پیرونین زده شد. تصاویری از اسلایدهای رنگ آمیزی شده با بزرگ نمایی ۱۰۰ برابربا میکروسکوپ Japan Optical)،Bx۴۱) Olympus توسط دوربین lgvc,Tokyo,japan)) متصل به کامپیوتر در ۳ مقطع میکروسکوپی از اجزاء تومورال به عمل آمد و به طور متوسط ۱۰۰ هسته در ۳ فیلد میکروسکوپی بررسی شد. ارزیابی مورفومتری و بررسی کیفی هستک ها (تک هستکی و چند هستکی) انجام شد و نتایج با آنالیزهای آماری  kruskal-wallisوMann-whitney  تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: بیش ترین اندازه مساحت هسته در پلئومورفیک آدنوما، بیش ترین اندازه مساحت سیتوپلاسم در موکواپیدرموئید کارسینوما، بیش ترین نسبت هسته به سیتوپلاسم در آدنوئیدسیستیک کارسینوما و بیش ترین نسبت قطر بزرگ به کوچک هسته در پلئومورفیک آدنوما دیده شد. اختلاف آماری معنی داری از نظر ویژگی های مورفومتری فوق بین سه ضایعه دیده شد(۰۰۱/۰>p). استنتاج: استفاده از هیستومورفومتری به همراه رنگ آمیزی متیل گرین پیرونین روش کمکی مناسبی در تمایز تومورهای خوش خیم از بدخیم بزاقی نمی باشد.

Pleomorphic Adenoma, Mucoepidermoid Carcinoma, Adenoid Cystic Carcinoma, Histomorphometry, Methyl Green Pyronin, پلئومورفیک آدنوما, موکواپیدرموئید کارسینوما, آدنوئیدسیسیتک کارسینوما, هیستومورفومتری, متیل گرین پیرونین