تاثیر مایه زنی باکتری های محرک رشد گیاه بر شاخص های رشد گندم در شرایط آبیاری با آب شور
- سال انتشار: 1402
- محل انتشار: دوفصلنامه زیست شناسی خاک، دوره: 11، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_SBJ-11-1_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 70
نویسندگان
دانشیار پژوهش و عضو هیات علمی موسسه تحقیقات خاک و آب؛ سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.
چکیده
منابع زیادی از آبهای شور وجود دارند که می توانند با روش های ویژه ای در کشاورزی استفاده شوند. با توجه به اینکه تنش شوری سبب کاهش رشد گیاهان ازجمله گندم می شود، بنابراین هرگونه فناوری که سبب افزایش تحمل گندم به تنش شوری شود دارای اهمیت زیادی است. کاربرد باکتری های محرک رشد گیاه (PGPR) یکی از راهکارهای مبتنی بر توسعه پایدار برای کاهش اثرات تنش در گیاهان است. در این پژوهش از پنج سویه برگزیده از باکتری های PGPR که بر اساس ویژگی های محرک رشدی غربالگری شده بودند استفاده شد. توان تحمل سویهها به شوری در مقادیر قابلیت هدایت الکتریکی (EC) ۵، ۱۰، ۱۵ و ۲۰ دسی زیمنس بر متر موردبررسی قرار گرفت. آزمایش گلخانهای به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کامل تصادفی در سه تکرار در شرایط تنش شوری در طی یک دوره ۱۰۰ روزه بر رشد گندم رقم نارین در سال ۱۴۰۰ در ایستگاه مرکزی موسسه تحقیقات خاک و آب انجام شد. تنش شوری از طریق آبیاری در چهار سطح، شامل آب معمولی (هدایت الکتریکی ۰/۴۰) و آب با قابلیت هدایت الکتریکی ۶، ۱۰ و ۱۴ دسی زیمنس بر متر اعمال شد. فاکتور مایه زنی شامل سطوح بدون مایه زنی و مایه زنی با سویههای Pseudomonas putida P۱۸۶، P. fluorescens P۱۸۷، P. sp P۲۴۱، chroococcum Azto۴۷۸ Azotobacter و A۴۴۳ lipoferum Azospirillum بود. مایه زنی به مقدار دو میلی لیتر به ازای هر بذر از زادمایه با جمعیت cfu ml-۱ ۱۰۸×۱/۵ در هنگام کاشت انجام شد. نتایج آزمایشگاهی نشان داد که همه سویهها تا شوری ۲۰ دسی زیمنس بر متر کاهش رشدی نشان ندادند. نتایج آزمون گلخانهای نشان داد که آبیاری با آب شور بر همه شاخصهای رشد اثرات کاهشی معنی داری داشت. تنش در سطوح ۶، ۱۰ و ۱۴ دسی زیمنس بر متر به ترتیب سبب کاهش ۱۳/۵، ۳۵ و ۵۷ درصدی وزن تر اندام هوایی شد. همچنین سطوح یادشده به ترتیب باعث کاهش ۵/۳۷، ۵۰ و ۵۵ درصدی وزن خشک اندام هوایی شد. وزن خشک ریشه ۸۰، ۸۷ و ۹۱ درصد کاهش یافت. ارتفاع بوته ۱۱، ۱۷ و ۱۸ درصد، طول خوشه ۱۶، ۲۵، ۳۱ درصد و تعداد خوشه ۲۳، ۳۱، ۴۵ درصد به ترتیب در سطوح مختلف شوری کاهش نشان دادند. مایه زنی با باکتری های برگزیده، تاثیر معنی داری بر هیچ کدام از شاخصهای رشد گندم در شرایط تنش شوری نشان نداد. در این پژوهش نتیجه گیری شد از دلایل عدم تاثیر معنی دار مایه زنی در شرایط شور می تواند مقاوم بودن رقم نارین به شوری و عدم توان باکتریها برای ایجاد تحمل بیشتر گیاه به شوری و یا بی تاثیر شدن خصوصیات محرک رشدی باکتری ها در این شرایط باشد.کلیدواژه ها
زادمایه, رقم نارین, کود زیستیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.