بررسی اثر میدان الکترومغناطیسی کم فرکانس بر ضایعات بافتی کبد در نوزادان موش صحرایی

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، دوره: 33، شماره: 225
  • کد COI اختصاصی: JR_JMUMS-33-225_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 253
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمدحسن کلانتر نیستانکی

Medical Doctor, Faculty of Medicine, Arak University of Medical Sciences, Arak, Iran

هما سلیمانی

Assistant Professor, Department of Medical Physics, Faculty of Paramedicine, Arak University of Medical Sciences, Arak, Iran

سحر غفاری خلیق

Assistant Professor, Department of Pathology, Faculty of Veterinary Medicine, Semnan University, Semnan, Iran

پرویندخت بیات

Professor, Department of Medical Anatomy, Faculty of Medicine, Arak University of Medical Sciences, Arak, Iran

چکیده

سابقه و هدف: بررسی میدان های الکترومغناطیسی کم فرکانس (۵۰ هرتز) بیانگر تاثیر آن ها بر فعالیت متابولیسمی بافت های مختلف می باشد. در دوران جنینی به دلیل گستردگی تغییرات سلولی- بافتی احتمال تاثیرپذیری بیش تر است. بنابراین هدف این مطالعه بررسی اثر این نوع میدان بر ضایعات بافتی کبد در نوزادان موش بود. مواد و روش ها: در این مطالعه بنیادی-کاربردی از تعداد ۱۵ موش صحرائی ماده بالغ نژاد ویستار بعد از جفت گیری و تشخیص بارداری استفاده شد. موش های باردار به ۳ گروه تقسیم شدند. ۱) گروه در معرض میدان: موش هایی که در دوره بارداری روزانه ۰/۵ ساعت در معرض امواج قرار گرفتند. ۲) گروه شم : موش هایی که در داخل دستگاه در شرایط مشابه با گروه اول ولی بدون تابش میدان قرار گرفتند. ۳) گروه کنترل.  بعد از اتمام دوره بارداری (۲۱ روز) و تولد نوزادان، آن ها نیز به ۳ گروه مطابق گروه بندی مادران تقسیم شدند و پس از اتمام دوره شیرخوارگی (۲۸ روز) نمونه گیری بافت کبد انجام شد. داده های ضایعات بافت کبد بعد از جمعآوری تجزیه و تحلیل آماری شدند. یافته ها: نوزادان متولد شده از گروه در معرض میدان دارای تغییرات هیستوپاتولوژیک پایدار در بافت کبد بودند و نواحی نکروتیک و دژنراتیو به ترتیب تا ۴۲ درصد و ۲/۵ برابر به طور معنی داری نسبت به گروه شاهد و گروه شم افزایش داشتند (۰/۰۵≥P). همچنین افزایش عددی در ضایعات هایپرمیا و التهاب بافت کبد این گروه در مقایسه با دو گروه دیگر مشاهده شد. استنتاج: بر اساس یافته های مطالعه حاضر،  میدان مغناطیسی کم فرکانس تاثیر معنی داری بر ضایعات بافتی کبد نوزادان موش صحرایی حاصل از مادران در معرض میدان دارد و این امر بر خلاف باور رایج مبنی بر بی خطر بودن این امواج می باشد و یک یافته جدید و با اهمیت است. با توجه به گسترش استفاده از تجهیزات حاوی این نوع امواج در جوامع انسانی و احتمال بروز صدمات ناشی از آن ها، انجام بررسی بیش تر و اتخاذ تصمیمات پیشگیرانه در این زمینه ضروری می باشد.

کلیدواژه ها

electromagnetic fields (EMF), histopathological damages, low-frequency waves, liver tissue, rat, امواج کم فرکانس, بافت کبد, میدان الکترومغناطیسی (EMF), ضایعات بافتی, موش صحرایی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.