گزارش تلفیق و جمع بندی مطالعات پشتیبان تدوین برنامه پساکرونا
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: مرکز پژوهشهای توسعه و آینده نگری
- کد COI اختصاصی: null
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 234
نویسندگان
چکیده
< p> بیش از یک سال است که میلیاردها نفر از مردم جهان، با ویروس کووید- ۰۸ درگیر هستند. این ویروس، تقریبا< br /> تمامی ارکان جامعه و اقشار و صنوف مختلف را تحتالشعاع خود قرار داده و بر تمام جنبههای زیست انسانی،< br /> نظامها، نهادها و روابط درونی و بیرونی آنها اثرات گسترده بر جای گذاشته است. در آستانه دهه سوم قرن< br /> ۲۰ ، همهگیری ویروس کرونا در تمام کشورهای جهان، بیشک یکی از بزرگترین بحرانهای پیش روی انسانها< br /> در تاریخ است. ترکشهای این بحران در حوزههای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و در تمام نظامهایی که در< br /> سطح بینالمللی یا ملی و محلی مشغول فعالیت بودند، آثار کم و بیش متفاوت، اما گسترده را به جای گذاشته< br /> است. سرعت انتشار و سایر ویژگیهای این ویروس مخرب، علاوه بر سلامت انسانها، همه عرصههای زیست< br /> انسان از روابط فردی و اجتماعی تا انواع بسترهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را تحت تاثیر خود قرار داده< br /> و دورهای را پس از همهگیری کرونا پدید آورده است که میتوان پساکرونا نامید. به تعبیر دیگر، عرصه زیست< br /> بشر قبل از همهگیری کرونا و بعد از آن تغییرات شگرفی را به خود دیده و در دوران پساکرونا )پس از آغاز< br /> همهگیری کرونا( سازوکارها و اقدامات در حوزههای مختلف متفاوت شده است که این مهم مستلزم بازنگری< br /> در شیوههای مواجهه بشر میباشد. همین ویژگی، سبب شده است که دانشگاهها و موسسات پژوهشی در تمام< br /> کشورهای جهان به مطالعه این بیماری و آثار آن بپردازند.< br /> در ارتباط با همهگیری یادشده و آثار گسترده آن، مرکز پژوهشهای توسعه و آیندهنگری نیز، حسب وظایف< br /> و ماموریتهای مصوب خود، به منظور تدارک راهکارها و سیاستهای مناسب برای مقابله با آثار منفی همهگیری< br /> و استفاده از فرصتهای نوین ناشی از آن، اقدامات گوناگونی را به انجام رسانده است. این اقدامات، شامل< br /> برگزاری نشستهای تخصصی، انجام پروژههای تحقیقاتی توسط پژوهشگران و اعضای هیئت علمی مرکز و< br /> خارج از آن و انتشار کامل آنها، ایجاد بانک اطلاعاتی از مقالهها و گزارشهای مرتبط با این همهگیری بودند.< br /> بخش گسترده و سازمان یافتهای از این اقدامات از شهریورماه سال ۰۴۸۸ و در راستای دستور آقای دکتر< br /> نوبخت رئیس محترم سازمان برنامه و بودجه کشور، برای انجام مطالعات لازم و پشتیبان تهیه برنامه پساکرونا< br /> یا کاربرد این مطالعات در برنامه هفتم توسعه شکل گرفت. در راستای هدف ابلاغی یاد شده، مرکز پژوهشهای< br /> توسعه و آیندهنگری با طراحی و تشکیل ساختار منسجم و مناسب، مطالعات آثار پدیده کووید- ۰۸ در بخشهای< br /> اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را با هدف تنظیم بستههای سیاستی قابل استفاده در برنامههای میانمدت و< br /> کوتاهمدت و با استفاده حداکثری از توان علمی و تحقیقاتی موسسات علمی و پژوهشی و اعضای هیئت علمی< br /> آنها، امور سازمان برنامه و بودجه و دستگاههای اجرایی و سیاستگذار کشور آغاز نمود.< br /> مطالعات پشتیبان برنامه پساکرونا در دو حوزه میدانی و اسنادی پیریزی شد. در حوزه مطالعات میدانی،< br /> پرسشنامههایی طراحی و برای امور بخشی و فرابخشی در سازمان برنامه و بودجه و از طریق آنها برای< br /> دستگاههای سیاستگذار اصلی ارسال شد. بر اساس توصیف و تحلیل پاسخها، سیاستهای پیشنهادی< br /> کوتاهمدت )بودجه ۰۰۱۱ ( با تاکید بر پیشنهاد تغییر، اصلاح یا پیشنهاد مقررات برای تسهیل گردش فعالیتهای< br /> تولیدی بخشها، بازمهندسی منابع موجود برای فعالیتهای ضروری برنامههای بخش در مقابله با آثار کووید-< br /> ۰۸ ، چگونگی حمایت از بخش خصوصی و ابزارهای حمایتی پیشنهادی در گزارشی قبل از تنظیم نهایی لایحه< br /> بودجه، برای سازمان برنامه و بودجه کشور ارسال شد. گزارش دوم و تفصیلی نیز در اسفند ۰۴۸۸ منتشر< br /> گردید. از مهرماه سال ۰۴۸۸ نیز بررسی و مطالعه دیگری در هفده زمینه آغاز شد. انتخاب این زمینهها بر پایه< br /> میزان اثرپذیری بخش یا فرابخش از همهگیری کووید- ۰۸ بود. سپس، ساختار و فرایندی مناسب برای راهبری< br /> و مدیریت پروژهها طراحی شد. این ساختار و فرایند، مبتنی بر این ایده شکل گرفت که گروههای مطالعاتی، با< br /> وجود اینکه ممکن است حوزه مطالعاتی آنها مستقل از سایر مطالعات به نظر برسد، در جریان اصلیترین< br /> مسائل سایر مطالعات و اهداف و پرسشهای آنها قرار گیرند تا ضمن توجه به آنها، نظرات خود را نیز برای< br /> اصلاح هر یک از مطالعات مطرح کنند. به این ترتیب، این کلانپروژه که پیرامون یک همهگیری که همه ابعاد< br /> زیستی انسان را دستخوش تهاجم و تغییر قرار داده شکل گرفته بود، خود نیز از ویژگی میانرشتهای بودن< br /> برخوردار شد و آثار کرونا به عنوان مسئله اصلی این مطالعات میانرشتهای، پیوند بین آنها را برقرار نمود.< br /> در مرحله نهایی نیز تدوین گزارش تلفیق این دو اقدام جدا اما مرتبط با یکدیگر که یکی اندیشه مدیران و< br /> کارشناسان دستگاههای مجری را جمعبندی مینمود و دیگری نظرات پژوهشگران را سامان میداد، مورد نظر< br /> قرار گرفت. گزارش حاضر، گزارش تلفیق و جمعبندی مطالعات ۰۱ پروژه و مطالعات میدانی است که در اختیار< br /> مدیران ارشد دولتی، تصمیمسازان و تصمیمگیرندگان و سیاستگذاران و محققان و کارشناسان قرار میگیرد< br /> تا از توشه اندوخته شده در یک کار بزرگ جمعی و مشارکتی، در موارد مرتبط بهره گیرند.< br /> بدیهی است شرط ضروری برای کاربرد و اثربخش نمودن یافتههای این مطالعات و تبدیل آنها به برنامه عمل،< br /> کشاندن آنها به ورطه بحثها و تعاملات کارشناسی، با حضور ذینفعان مطلع و آگاه در هر یک از بخشها یا< br /> فرابخشها، ازجمله پژوهشگران و صاحبنظران است. بنا بر همین نکته مهم، عنوان این کلانپروژه، مطالعات< br /> پشتیبان گذاشته شده است. به این ترتیب، گام آخر برای این مورد باید در ساختاری متفاوت از مرحله قبلی و< br /> توسط سازمان برنامه و بودجه کشور با هدف تهیه برنامه پساکرونا، همچنین کاربرد یافتههای مطالعات در تهیه< br /> برنامه هفتم توسعه، تبلور یابد.< br /> در اینجا بر خود لازم و فرض میدانم از حمایت و پشتیبانی جناب آقای دکتر نوبخت ریاست محترم سازمان< br /> برنامه و بودجه کشور، معاونین محترم سازمان، آقایان دکتر پورمحمدی، دکتر پوراصغری، دکتر عدل، دکتر< br /> رمضانپور نرگسی و خانم دکتر اربابی، روسای محترم امور بخشی و فرابخشی سازمان و نمایندگان فعال آنها< br /> در این مطالعات، سرکار خانم زینالی و همکاران ایشان در مرکز توسعه سیستمها، فناوری اطلاعات و امنیت< br /> فضای مجازی که امر تدارک و پشتیبانی فناورانه از جلسات متعدد، همایش سهروزه و کارگاههای آموزشی< br /> مرتبط را عهدهدار بودند، تشکر و قدردانی نمایم.< br /> یافتههای این مطالعات حاصل همکاری، کوشش و تلاش مستمر موسسات پژوهشی و اعضای هیئت علمی< br /> دانشگاهها و موسسات پژوهشی فعال در این پروژهها است که به دلیل تعدد آنها، نام بردن از یکایک آنها که< br /> در بخش مربوطه در این گزارش آورده شده است و فهرستی طولانی را شامل میشود، امکانپذیر نیست. مراتب< br /> تشکر و قدردانی خویش را از تلاش خستگیناپذیر آنها و مدیران و مجریان پروژهها و نمایندگان آنها در< br /> شورای هماهنگی مطالعات پشتیبان تدوین برنامه پساکرونا و تمامی مراحل گوناگون این فرایند نوین و نوآورانه< br /> تحقیقات جمعی، ازجمله برگزاری کارگاههای آیندهنگاری و همایش سه روزه ترویج یافتههای پژوهشی، اعلام< br /> مینمایم.< br /> بسیاری از دستگاههای اجرایی و نمایندگان آنها، نمایندگان اتاق صنایع، معادن، بازرگانی و کشاورزی با< br /> مشارکت در تکمیل پرسشنامههای مطالعات میدانی و حضور در جلسات، کارگاههای آموزشی و همایش سه< br /> روزه و مشارکت در بحث و تبادل نظر در مورد این مطالعات، بسیار تاثیرگذار بود. این مسئولیتپذیری و< br /> مشارکتپذیری، درخور و شایسته تقدیر و تشکر وافر است.< br /> مدیریت و برنامهریزی و هماهنگی مطالعات در فرایندهای تعریف شده و امر تلفیق مطالعات را آقای دکتر< br /> گرائینژاد و گروه همکاران دبیرخانه مطالعات عهدهدار بودهاند. همچنین آقای غلامی نتاج مدیرکل محترم دفتر< br /> خدمات پژوهشی و کاربست یافتههای پژوهشی، از ابتدای این راه، با ارائه دیدگاهها و نظرات سازنده و پیگیری< br /> امور، همراهی موثری را در تمام این دوره، ازجمله جلسات شورای یاد شده و جلسات داخلی و دبیرخانه< br /> داشتهاند. مدیران، پژوهشگران و همکاران مرکز در تمام این مسیر، بر اساس مسئولیت محوله، با تعهد< br /> وصفناپذیر و تلاشهای مستمر، زمینهساز تحقق این گام مهم بودهاند. در اینجا از همه آنها تشکر و قدردانی< br /> نموده و امیدوارم حاصل تلاش آنها، موسسات پژوهشی، اعضای هیئت علمی و پژوهشگران، مدیران و مجریان< br /> پروژهها و مدیران و کارشناسان سازمان برنامه و بودجه، مدیران و کارشناسان دستگاههای اجرایی برای< br /> برنامهریزیهای بعدی، مورد استفاده و کاربرد موثر قرار گیرد.< /p>کلیدواژه ها
اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.