رستگار حسینی - Department of Exercise Physiology, Faculty of Physical Education and Sport Sciences, Razi University of Kermanshah, Kermanshah, Iran
پروین بابایی - Department of Physiology, Guilan University of Medical Sciences, Rasht, Iran
ارسلان دمیرچی - Department of Sport Physiology, Faculty of physical education and sport sciences, University of Guilan, Rasht, Iran

زمینه و هدف: دیابت نوع ۲ و کمبود ویتامین D، هر دو در دوران یائسگی بسیار شایع هستند. از آنجا که تاثیر مکمل دهی ویتامین D با دوزهای مختلف بر گلوکز خون، غلظت انسولین و مقاومت به انسولین نامعلوم است، بنابراین مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر مکمل دهی ویتامین D با دوزهای مختلف بر چربی احشایی، گلوکز خون، غلظت انسولین و مقاومت به انسولین در موش های صحرایی اوارکتومی شده انجام شد. روش تحقیق: در این مطالعه تجربی، ۳۲ سر موش صحرایی ماده از نژاد ویستار، در ۴ گروه ۸ تایی شامل: سه گروه دریافت کننده مکمل ویتامین D (با دوز بالا، متوسط و پایین) و یک گروه کنترل قرار گرفتند. پس از ۸ هفته مکمل دهی ویتامین D؛ وزن، قد، دور کمر، چربی احشایی و غلظت پلاسمایی گلوکز و انسولین اندازه گیری و شاخص مقاومت به انسولین (HOMA-IR) و BMI محاسبه شد. داده ها با استفاده از آزمون تی همبسته و تحلیل واریانس یک طرفه (ANOVA) در سطح معنی داری ۰۵/۰˂P تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: بعد از هشت هفته برنامه مداخله ای؛ وزن بدن، BMI، اندازه دور کمر، چربی احشایی، انسولین، گلوکز خون و شاخص مقاومت به انسولین در گروه های دریافت کننده ویتامین D با دوز بالا نسبت به گروه کنترل به طور معنی داری پایین تر بود (۰۵/۰>P). مکمل دهی ویتامین D با دوز بالا در مقایسه با دوز متوسط و پایین، سبب کاهش معنی داری در سطح انسولین، گلوکز خون و شاخص مقاومت به انسولین گردید. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که مصرف دوز بالای ویتامین D می تواند موجب بهبودی قابل ملاحظه در میزان گلوکز خون ناشتا، وضعیت عملکرد انسولین و مقاومت به انسولین ارزیابی شده با شاخص HOMA-IR شود و افزودن مکمل ویتامین D، اثر مثبت بر تحمل قند در موش های یائسه دارد.

Vitamin D Supplementation, Ovariectomized, Insulin Resistant, مکمل دهی, ویتامین D, اوارکتومی, مقاومت به انسولین.