مریم خدادادی - Department of Public Health, School of Public Health, Birjand University of Medical Sciences, Birjand, Iran.
ام البنین معتمد رضایی - Department of Public Health, School of Public Health, Birjand University of Medical Sciences, Birjand, Iran.
مهدی جهانی - Faculty of Agriculture, Birjand University, Birjand, Iran.
حدیقه دری - Laboratory, Birjand University of Medical Sciences, Birjand, Iran

زمینه و هدف: با توجه به اهمیت فراوان عرقیات و استفاده های دارویی متفاوت از انواع عرقیات سنتی و صنعتی، ،میزان آلودگی قارچی و باکتریایی در عرقیات کاسنی، کلپوره و چهل گیاه فروشگاه های شهر بیرجند بررسی گردید. روش تحقیق: در این بررسی توصیفی- تحلیلی و مقطعی که در سال ۱۳۸۸ در بیرجند انجام شد، تعداد ۳۰ نمونه از عرقیات سنتی و صنعتی کاسنی، کلپوره و چهل گیاه به طورتصادفی از سطح شهر بیرجند جهت سنجش آلودگی های باکتریایی (کل کلیفرم،کلیفرم مدفوعی) و قارچی انتخاب و به آزمایشگاه منتقل و در شرایط استاندارد آزمایشگاهی، بر اساس استاندارد ۷۷۲۵-۱ و ۹۹۷ موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران مورد آنالیز قرارگرفت. یافته ها: نتایج به دست آمده از آنالیز نمونه ها نشان داد که در یک مورد از عرقیات سنتی کلپوره و چهل گیاه، قارچ penicillium و از عرق سنتی کاسنی، قارچ های Aspergillus وpenicillium جدا گردید. ۸۰% نمونه های سنتی عرق کاسنی و کلپوره دارای آلودگی میکروبی (کلی فرمی و غیر کلی فرمی) و از این تعداد، ۲۵% نمونه های سنتی کاسنی، چهل گیاه و کلپوره دارای آلودگی کلی فرمی و ۲۵% نمونه های سنتی عرق کاسنی، چهل گیاه و کلپوره دارای آلودگی کلی فرم مدفوعی بودند. ۶۰% نمونه های صنعتی عرق کاسنی، آلودگی میکروبی (۱۰۰% کلیفرمی) نشان داده اند. نتیجه گیری: با توجه به وجود آلودگی باکتریایی و قارچی در تعدادی از نمونه های عرقیات مورد مطالعه، نظارت و کنترل بیشتر در مراحل مختلف تهیه و توزیع این عرقیات بایستی صورت پذیرد.

herbaceous distillate, TP, forty traditional essences, sweat chicory, microbial contamination, fungi., عرقیات گیاهی, کاسنی, کلپوره, چهل گیاه, آلودگی باکتریایی, آلودگی قارچی, بیرجند