محمدرضا کرامتی - Assistant Professor, Department of Hematopathology and Blood Banking, Neonatal Research Center, Mashhad University of Medical Sciences. Mashhad, Iran
محسن قاسمی
مهدی بلالی مود

زمینه و هدف: کم خونی ناشی از فقر آهن شایعترین کم خونی تغذیه ای، هم در کشورهای پیشرفته و هم در حال توسعه می باشد. از طرفی مسمومیت با سرب بویژه در کشورهای در حال توسعه به علت شهری شدن سریع و استفاده از سوختهای سرب دار یک خطر در حال افزایش، برای سلامتی مردم می باشد. بررسی های متعدد بویژه در کودکان، نشان دهنده ارتباط بین کمبود آهن بدن و افزایش غلظت سرب خون می باشد. مطالعه حاضر با هدف تعیین ارتباط بین کمبوده آهن و مسمومیت با سرب در کارگران یک کارخانه باتری سازی اتومبیل انجام شد. روش تحقیق: در این مطالعه مقطعی که در سال ۱۳۸۵ و در شهر مشهد انجام شد، تمامی کارگران یک کارخانه باتری سازی اتومبیل مورد بررسی قرار گرفتند. برای تمام نمونه ها شمارش کامل سلول های خون انجام شد و میزان فریتین سرم به روش رادیوایمونواسی تعیین گردید. میزان سرب خون توسط اسپکتروفتومتری جذب اتمی (با استفاده از دستگاه Perkin Elemer, Model ۳۰۳۰) اندازه گیری شد. داده های با استفاده از نرم افزار آماری (۱۱.۵) SPSS و آزمون های آماری تی و ضریب همبستگی پیرسون در سطح معنی داری ۰۵/۰P< مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: بر اساس یافته های بالینی (خط سربی) و با متوسط غلظت سرب خون µg/dL ۷/۱۳۲/۳۲، تمامی کارگران مورد بررسی، دچار مسمومیت با سرب بودند. متوسط سرب خون در کارگران طبیعی از نظر آهن (۷۸ نفر) نسبت به کارگران دچار کمبود آهن (۱۱ نفر) اختلاف معنی داری نشان نداد (۰۵/۰P<)؛ همچنین با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، ارتباط معنی داری بین غلظت سرب خون با فریتین (۰۹/۰=P، ۱۸۰/۰=r) و هموگلوبین خون (۶۸/۰=P، ۰۵۱/۰=r) مشاهده نگردید. نتیجه گیری: در این مطالعه ارتباط معنی داری بین میزان سرب خون با میزان فریتین سرم و غلظت هموگلوبین خون مشاهده نشد. پیشنهاد می گردد مطالعه ای در جمعیت وسیعتر و در تماس های طولانی تر با سرب انجام گیرد؛ همچنین تدابیر پیشگیری کننده لازم، جهت جلوگیری از مسمومیت با سرب در محیط کار اتخاذ گردد.

Lead, Anemia, Ferritin, Iron deficiency, Hemoglobin, Intoxication, Occupational, سرب, کم خونی؛ فریتین, کمبود آهن, هموگلوبین, مسمومیت, شغلی