ارزیابی تاثیر پارامترهای خورشیدی و ژئومغناطیسی در مدل سازی زمانی-مکانی محتوای الکترون کلی (TEC) یونسفر با استفاده از مدل های یادگیری ماشین
- سال انتشار: 1402
- محل انتشار: مجله فیزیک زمین و فضا، دوره: 49، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_JESPHYS-49-1_009
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 217
نویسندگان
گروه مهندسی ژئودزی، دانشکده مهندسی نقشه برداری، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، تهران، ایران. رایانامه: m.nezamzadeh۹۷@gmail.com
گروه مهندسی ژئودزی، دانشکده مهندسی نقشه برداری، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، تهران، ایران. رایانامه: vosoghi@kntu.ac.ir
نویسنده مسئول، گروه مهندسی نقشه برداری، دانشکده مهندسی علوم زمین، دانشگاه صنعتی اراک، ایران. رایانامه: mr.ghafari@arakut.ac.ir
چکیده
در این مقاله مقدار محتوای الکترون کلی (TEC) یونسفر با مدل های یادگیری ماشین (ML)، به صورت مکانی-زمانی، مدل سازی شده و مورد ارزیابی و مقایسه قرار می گیرد. روش های رگرسیون بردار پشتیبان (SVR) و شبکه عصبی مصنوعی (ANN) جهت مدل سازی محلی TEC استفاده می شوند. نوآوری اصلی این مقاله در ارزیابی تاثیر پارامترهای فیزیکی مختلف (KP، AP، DST و F۱۰.۷) در دقت خروجی مدل های یادگیری ماشین است. نتایج به دست آمده از دو مدل جدید با نتایج مدل جهانی یونسفری (GIM)، مدل های تجربی IRI۲۰۱۶ و NeQuick در دو ایستگاه کنترل داخلی و یک ایستگاه کنترل خارجی مورد مقایسه قرار گرفته اند. شاخص های آماری جذر خطای مربعی میانگین (RMSE)، خطای نسبی، dVTEC=|VTECGPS-VECmodel|و ضریب همبستگی برای ارزیابی خطای مدل ها، به کار گرفته شده است. ارزیابی تاثیر پارامترهای ژئومغناطیسی و خورشیدی در خروجی مدل های SVR و ANN نسبت به پارامترهای ورودی انجام و اهمیت هرکدام از پارامترهای فیزیکی در مدل سازی مکانی-زمانی یونسفر مورد بررسی قرار گرفته است. میانگین RMSE محاسبه شده در دو ایستگاه کنترل داخلی برای مدل های SVR، ANN، GIM، IRI۲۰۱۶ و NeQuick به ترتیب برابر با ۰۴/۱، ۹۱/۳، ۰.۲/۳، ۹۰/۶ و ۶۵/۷ TECU شده است. همچنین میانگین ضریب همبستگی مدل ها در دو ایستگاه کنترل داخلی به ترتیب برابر با ۹۷/۰، ۷۲/۰، ۸۴/۰، ۶۸/۰ و ۶۰/۰ محاسبه شده است. نتایج به دست آمده از این مقاله نشان می دهد که در هر دو حالت فعالیت های ژئومغناطیسی و خورشیدی بالا و پایین، مدل SVR در ایستگاه های کنترل داخلی از دقت و صحت بالاتری نسبت به سایر مدل ها برخوردار است.کلیدواژه ها
پارامترهای فیزیکی, یونسفر, GPS, SVRاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.