تغییرات زمانی و مکانی گردوخاک در استان گلستان با استفاده از عمق نوری هواویزها و تاثیرپذیری این استان از بیابان های ترکمنستان
- سال انتشار: 1402
- محل انتشار: مجله فیزیک زمین و فضا، دوره: 49، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_JESPHYS-49-2_015
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 86
نویسندگان
پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو، تهران، ایران.
اداره هواشناسی استان گلستان، گرگان، ایران.
اداره هواشناسی استان گلستان، گرگان، ایران.
اداره هواشناسی استان گلستان، گرگان، ایران.
چکیده
در این پژوهش با هدف بررسی نحوه توزیع سالانه و فصلی گردوخاک در استان گلستان و نحوه تاثیرپذیری آن از بیابان های ترکمنستان، نمودار تعداد روزهای همراه با گردوخاک با استفاده از داده های AOD (دارای همبستگی ۶۶/۰ با داده های دید افقی ایستگاه های همدیدی) بزرگ تر از ۵/۰ سنجنده MODIS، در بازه زمانی ۲۰۲۰-۲۰۰۰ موردمطالعه و همچنین نقشه تغییرات مکانی تعداد روزهای همراه با گردوخاک بررسی شد. به منظور بررسی شدت تاثیرپذیری استان گلستان از بیابان های ترکمنستان علاوه بر رهگیری مسیر انتقال گردوخاک با استفاده از خروجی مدل HYSPLIT برای یک رویداد منتخب از هر فصل، تحلیل همدیدی توسط داده های ERA۵، نیز انجام شد. شرایط همدیدی در روز منتخب از هر فصل بیانگر جریانات شمالی و وزش باد قابل توجه در منطقه بیابانی واقع در شرق دریای خزر است که این مطلب موجب خیزش خاک در بیابان های ترکمنستان و انتقال آن می شود و با استقرار پشته در تراز میانی وردسپهر، ماندگاری بیشتر گردوخاک رخ می دهد. بر اساس نتایج بهدست آمده در حقیقت دو بازه زمانی با رخداد کم (سال های ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۷ (به جز سال ۲۰۰۳) و سال های ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰) و یک بازه زمانی با رخداد زیاد (سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۵) وجود دارد که رابطه مستقیمی بین افزایش گردوخاک در بیابان های ترکمنستان و استان گلستان وجود دارد. در طول دوره آماری بیشترین مقدار AOD در هفتم سپتامبر سال ۲۰۲۰ با مقدار ۱/۴ رخ داده است. رهگیری مسیر انتقال گردوخاک با استفاده از خروجی مدل HYSPLIT نشان داد که منشا عمده گردوخاک استان از مناطق بیابانی ترکمنستان و خصوصا بیابان های بالکان می باشد.کلیدواژه ها
گردوخاک, عمق نوری هواویزها (AOD), MODIS, استان گلستان, مدل HYSPLITاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.