سید امیرسعید محمودی - دانشیار دانشکده معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران
مسعود ناری قمی - دانشجوی دکتری معماری، دانشکده معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران

«ارزیابی پس از بهره­برداری»، یک نوع ارزیابی نظام­یافته و همه­جانبه در معماری، یک هدف حرفه­ای معماری و در عین حال، یک ابزار آموزشی معماری است. در این نوشتار، ابتدا ارزیابی پس از بهره­برداری، معرفی شده و سپس اهداف آموزشی در مورد آن از دو منظر مورد بحث قرار گرفته است: نخست مواردی که برای تربیت نیروی انسانی قادر به اجرای آن، ضروری است و دیگری نقشی که استفاده از این «ابزار» در کاربر محور کردن ذهنیت و عمل طراحانه دانشجویان طراحی در کارهای آینده دارد؛ در بخش دوم نوشتار، پروژه آموزشی اجرا شده در چارچوب موضوع دوم، در آموزشکده فنی و حرفه­ای قم شرح داده شده است؛ سپس ارزشیابی آموزشی انجام شده در طول یک ترم که با روش «طبیعت­گرا» ثبت شده، ارایه و یافته­های آن در مراحل مختلف طرح و نتیجه­گیری شده است. این پژوهش نشان داد که این نوع از ارزیابی می­تواند در دوره­های مقدماتی معماری آموزش داده شود و به نتایج نسبتا مطلوبی نیز دست یابد؛ اما این امر مستلزم فراهم کردن بستر مناسب این کار است که این پژوهش، ضرورت مواردی مانند: آموزش مدرسین خاص و هدایت جو کلی آموزشکده را (برای پذیرش طراحی مستند و مبتنی برتحقیق)، نشان داده است.

ارزیابی پس از بهره برداری, ارتباط با کاربر, محیط واقعی, تحقیق و طراحی, دوره فنی و حرفه ای