ارزیابی پارامترهای تاثیرگذار بر میزان آب دریاچه ارومیه با استفاده از الگوریتم های داده کاوی

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: ماهنامه پایاشهر، دوره: 5، شماره: 53
  • کد COI اختصاصی: JR_PAYA-5-53_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 216
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حامدرضا حاج قاسم

کارشناسی ارشد مهندسی عمران(آب و سازه های هیدرولیکی)، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

نفیسه حاج قاسم

دانش آموخته کارشناسی مهندسی کامپیوتر(نرم افزار) دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه بین المللی، قزوین، ایران

محدثه قاسمی

کارشناسی ارشد مهندسی شیمی(محیط زیست)، دانشکده مهندسی شیمی، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، تهران، ایران.

عطیه نظری

دکترا تخصصی زمین شناسی (آب زیرزمینی)، دانشکده علوم زمین، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

تغییرات در آب و هوا و افزایش دمای جهانی از مسائل بسیار مهم در حوزه ی زیست محیطی هستند که در سال های اخیر پژوهش های فراوانی انجام شده است. مسائل زیست محیطی اکنون نسبت به مسائل مرتبط با زیرساخت های فیزیکی و سازه ها، اهمیت بسیار بیشتری پیدا کرده اند، با این وجود، در گذشته به ندرت مورد توجه قرار می گرفتند. این موضوع به دلیل اثرات مخرب زیست محیطی از اهمیت بالایی برخوردار است. سیستم هایی که برای تخمین و پیش بینی خشکسالی و برنامه ریزی برای مقابله و مدیریت آن استفاده می شوند، از جمله ابزارهای بسیار ضروری برای بررسی تغییرات مکانی و میزان خشکسالی در یک منطقه هستند. بر اساس هشدارهای این سیستم ها، عملیات های مرتبط با مقابله با خشکسالی، از جمله زمان و نوع اقدامات مورد نیاز، تعیین می شوند. برای انجام این کار، الگوریتم های مبتنی بر داده به تحلیل سری های زمانی متغیرهایی مانند دما، بارش بر روی سطح دریاچه ارومیه، جریان های سطحی ورودی به دریاچه، تبخیر از سطح دریاچه و حجم آب دریاچه در طول مدت زمان طولانی مورد استفاده قرار گرفتند. در ابتدا، داده های تاریخی مرتبط با دریاچه ارومیه در یک دوره زمانی مشخص مورد استفاده قرار گرفت و سپس این داده ها برای آموزش و آزمون مورد تکرار قرار گرفتند. عواملی که منجر به کاهش سریع تر سطح آب در دریاچه در چند سال اخیر شده اند، شامل عوامل خشکسالی و عوامل مرتبط با انسان مانند برداشت نامتعادل آب های سطحی و زیرزمینی است. این تغییرات می تواند توزیع ماهانه و سالانه دبی آب را تغییر دهد. در صورت خشک شدن دریاچه، هوای منطقه به گونه ای تغییر می کند که به هوای گرمسیری با بادهای نمکی تبدیل می شود و محیط زیست منطقه تحت تاثیر قرار می گیرد. به همین دلیل، در این مقاله از ترکیب روش های توانمندی مانند الگوریتم های تکاملی درخت، برنامه ریزی بیان ژن، و ماشین های بردار پشتیبان که جزو روش های مبتنی بر داده هستند، برای پیش بینی به صورت تصادفی استفاده شد. در اینجا، ۷۰% از داده ها برای آموزش و ۳۰% برای آزمون انتخاب شدند. نتایج این تحقیق نسبت به روش های قبلی بهبود های چشمگیری ارائه دادند. برای محاسبه پارامترهای مختلف تاثیرگذار در خشکسالی، تغییرات اقلیمی را در دو دوره آینده در حوضه دریاچه ارومیه مورد استفاده قرار گرفت

کلیدواژه ها

دریاچه ارومیه، تحلیل خشکسالی، آب های زیرزمینی، ترکیب الگوریتم ها، داده مبنا

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.