بررسی حقیقت اختیار انسان از منظر حضرت آیت الله فیاضی

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: فصلنامه حکمت اسلامی، دوره: 9، شماره: 34
  • کد COI اختصاصی: JR_FHI-9-34_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 227
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

یاسر حسین پور

A PhD. holder of transcendent philosophy from Imam Khomeini Institute of Education and Research.

احمد سعیدی

An associate professor and faculty member at Imam Khomeini Institute.

چکیده

فلاسفه اسلامی براساس قاعده ضرورت علی معتقدند که هر فعل اختیاری انسان، از سوی فاعل به درجه وجوب می رسد و با وصف ضرورت محقق می شود. ولی برخی اندیشمندان، ضروری بودن فعل را با اختیاری بودن آن ناسازگار دانسته و با استناد به بداهت اختیار انسان، ضروری بودن فعل اختیاری و مبادی آن را انکار کرده اند. به اعتقاد این اندیشمندان، برای پذیرش اراده آزاد و اختیار حقیقی باید قاعده ضرورت علی را از تحلیل مبادی فعل کنار گذاشت و هر انسانی را در هر مرحله ای پیش از انجام فعل اختیاری خود، در اصل انجام فعل و در کیفیت انجام آن کاملا آزاد تلقی نمود.از یک سو نمی توان نقش و اهمیت بحث اختیار و اراده آزاد در تحلیل فلسفی رفتار انسانی در علوم انسانی و مطالعات اجتماعی را انکار کرد و از سوی دیگر، بحث علیت و ضرورت علی را که از مباحث بسیار با اهمیت و قریب به بدیهی در فلسفه شمرده شده اند، نمی توان کنار گذاشت. ازاین رو در این مقاله، بحث تنافی یا عدم تنافی اختیار و ضرورت علی را از زاویه ای تازه بررسی کرده و عدم تنافی آنها را اثبات نموده ایم.

کلیدواژه ها

Free Will, volition, human voluntary behavior, the principles of behavior, necessary by another, professor Fayyazi

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.