امین نجفیان - استادیار گروه فقه و حقوق دانشگاه علوم اسلامی شهید محلاتی، قم، ایران
مصطفی غفوریان نژاد - استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی موسسه آموزش عالی حکیم طوس، مشهد، ایران

تاریخ دریافت: ۱۴۰۲/۰۱/۲۲                      تاریخ بازنگری: ۱۴۰۲/۰۳/۲۲                      تاریخ پذیرش: ۱۴۰۲/۰۴/۱۴   بر اساس آیات و روایات، حق طلاق در اختیار مرد است که گاه، برخی از مردان از این حق، به سوء، استفاده می­کنند. برای جلوگیری از سوء استفاده از حق طلاق، می­توان به صورت قراردادی حق طلاق مرد را ذیل عقد نکاح و به صورت شرط ضمن عقد، محدود کرد. در مشروعیت تحدید قراردادی حق طلاق زوج به صورت شرط فعل، تردید وجود ندارد؛ به این معنا که زوج متعهد می­گردد جز در موارد خاص، از قبیل: نافرمانی و یا ناتوانی زوجه از مسائل خاص زناشویی، همسر خویش را طلاق ندهد. شرط عدم طلاق، ضمن عقد نکاح، شرط ترک فعل حقوقی است؛ زیرا طلاق، یک عمل حقوقی و شرط ترک آن، شرط ترک فعل حقوقی است؛ لذا به لحاظ مدنی و کیفری، می­تواند از ضمانت اجرا برخوردار گردد. می­توان غیر از ضمانت­های اجرای مدنی، از قبیل: جبران خسارت معنوی، بطلان و عدم نفوذ فعل و اقدام برای متخلف از شرط عدم طلاق، ضمانت اجرای کیفری، همانند: تعزیر مالی، عدم ثبت طلاق را نیز مورد توجه قرار داد. پژوهش حاضر، به بررسی این دسته از ضمانت اجرای کیفری شرط عدم طلاق می­پردازد.

شرط عدم طلاق, تحدید حق طلاق, ضمانت اجرای تحدید حق طلاق, ضمانت اجرای کیفری تخلف از شرط عدم طلاق