روش شناسی نظریه کنشگر-شبکه در تبیین روند طراحی جمعی
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: دوفصلنامه اندیشه معماری، دوره: 7، شماره: 13
- کد COI اختصاصی: JR_ATJIK-7-13_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 114
نویسندگان
گروه معماری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
گروه معماری، دانشگاه ازاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران، ایران
دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران
گروه معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی تهران ایران
چکیده
بیان مساله: طراحی پژوهی گستره ی پرداختن به نظریه های محتوایی و رویه ای در طراحی است. به نظر می رسد طراحی، نتیجه ی هم پیوندی میان کنش گران مختلف در این روند است. ظهور رویه های فناور محور، سبب گسترده تر شدن طیف این کنش گران و نقش آفرینی ماشین در روند طراحی شده است. این تحولات، مواجهه طراحان با مساله های طراحی معماری را تغییر داده اند؛ و روند طراحی همچون شبکه ای کنش پذیر، خوانده می شود. در این راستا، نظریه کنش گر-شبکه، با تحلیل رویدادها و شفاف سازی جزئیات، نحوه هم پیوندی روند طراحی را بازتاب می دهد.سوال تحقیق: پژوهش حاضر تلاش دارد تا به دو پرسش پاسخ دهد: ۱) کارکرد نظریه کنش گر-شبکه در تحلیل روند طراحی معماری چیست؟ ۲) تحلیل روند طراحی توسط نظریه کنش گر-شبکه، چه نتیجهای بر کنش طراحان دارد؟اهداف تحقیق: هدف این پژوهش، تبیین ارزش روش شناختی نظریه کنش گر-شبکه و تحلیل کارکرد آن در طراحی پژوهی، ردیابی و ردگیری جزئیات روند طراحی و بازتاب پیوندهای آن است.روش تحقیق: این پژوهش به خانواده ی طراحی پژوهی تعلق دارد و بعدی کیفی و کاربردی را در بر می گیرد؛ و از نظریه ی کنش گر-شبکه به عنوان روش پژوهش بهره می برد. در این راستا، داده های مشاهداتی را دسته بندی می کند، روایت کنش گران در روند پژوهش را جمع آوری می کند و با استفاده از نمودارهای اجتماعی-فنی و راهبرد استدلال منطقی داده ها را تحلیل می کند.مهم ترین یافته ها و نتیجه گیری تحقیق: ماهیت شبکه ای طراحی معماری، بستری پژوهشی فراهم می کند و کنش گر-شبکه در سه سطح بکار گرفته نمی شود. تحلیل ساختار نمونه عملی (مسابقه معماری) و هستی شناسی طراحی جمعی، نشان داد پیوندهای شبکه ای روند طراحی، در قالب سلسله مراتبی تحلیل پذیر نیستند؛ بلکه سیری روایی و چندرگه دارند. در این ماهیت، پذیرش نقش لایه های پنهان ضروری است و با ایجاد فضایی آمیخته، بر رخ دادهای پیش بینی نشده و تحول مواجهه طراحان، تاکید دارد. در نهایت، سهم کنش گر-شبکه علاوه بر تبیین شبکه ی طراحی، به نوعی ساختن بستری جهت تفسیر نتایج طراحی و مداخله طراحان پس از پایان روند طراحی است؛ به گونه ای که چالش طراحان را از به تصویر کشیدن و نگاشت روند طراحی، به یافتن و طراحی پیوندهای روند تغییر می دهد.کلیدواژه ها
معماری, طراحی پژوهی, فضای طراحی, فن آوری, مسابقه معماریاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.