واکاوی تطبیقی تفاسیر روایی و فلسفی و عرفانی درباره حقیقت عرش الهی به عنوان مرتبه ای از عالم مجردات

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 139

فایل این مقاله در 21 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_PTT-8-16_011

تاریخ نمایه سازی: 18 مهر 1402

چکیده مقاله:

فهم ماهیت و کارکرد عرش الهی، چه در قوس نزول و چه در قوس صعود و چه در ارتباط خالق با خلق و چه در ارتباط خلق با خالق، یکی از معارف پرمعنا و موثر قرآنی و عرفانی است و آیاتی متعدد و روایات به این مهم پرداخته­اند و مفسران، متکلمان و فلاسفه نیز دراین باره جست وجو کرده اند. هدف از این پژوهش، این است که در راستای اهداف و معارف قرآن کریم، با بررسی معنای واقعی عرش و جایگاه آن در حوزه جهان شناسی و خداشناسی و معارف الهی، به برخی ابهام ها مانند تفکر مشبهه و مجسمه درباره عرش پاسخی روشن دهیم. روش تحقیق کتابخانه­ای و تحلیلی است و دستاورد پژوهش، این است که عرش الهی، مرتبه واسط بین مرتبه ذات و مرتبه خلقی و حقیقتی از جنس حقایق غیبی و مرتبه ای از عوالم مجردات تام است و مراد از واقعیت عرش در قوس نزول و صدور کثرت از وحدت، تدبیر و مدیریت و ربوبیت الهی است که عرش در این جهت، به عنوان علم الهی و قلب انسان کامل نیز معنا می یابد.

نویسندگان

مهدی ایمانی مقدم

استادیار گروه معارف دانشگاه اراک/nahadom@gmail.com

رضا جمالی

، دانش آموخته سطح چهار حوزه علمیه قم و مدرس معارف دانشگاه خلیج فارس بوشهر، بوشهر ، ایران shahrak@yahoo.com

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم ...
  • نهج البلاغه ...
  • ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم)۱۹۹۵(، مجموع الفتاوی، بی جا، مجمع ...
  • ابن زکریا، احمد بن فارس) ۱۴۰۴ ق(، معجم مقائیس اللغه، ...
  • ابن سینا، حسین بن عبدالله) ۱۳۷۵(، الاشارات و التنبیهات، قم: ...
  • ابن عربی، محمد بن علی) ۱۴۲۲ ق (، تفسیر ابن ...
  • ابن عربی، محمد بن علی (بی تا)، الفتوحات المکیه، قم: ...
  • ابن منظور، ابوالفضل، محمد بن مکرم) ۱۴۱۴ ق(، لسان العرب، ...
  • انصاری شیرازی، یحیی) ۱۳۸۷(، دروس «شرح منظومه حاج ملاهادی سبزواری»، ...
  • بحرانی، میثم بن علی) ۱۳۷۵(، ترجمه شرح نهج البلاغه، مشهد: ...
  • جوادی آملی، عبدالله)۱۳۸۸(، تفسیر تسنیم، چاپ دوم، قم: اسراء ...
  • حسن زاده آملی، حسن) ۱۳۶۵(، هزار و یک نکته، چاپ ...
  • حکیم سبزواری، حاج ملاهادی) ۱۳۶۹(، شرح المنظومه، تهران: ناب ...
  • خمینی، روح الله) ۱۳۸۸(، التعلیقه علی الفوائد الرضویه، چاپ دوم، ...
  • رازی، فخرالدین) ۱۴۲۰ ق(، مفاتیح الغیب التفسیر الکبیر، چاپ سوم، ...
  • راغب اصفهانی، حسین بن محمد) ۱۴۱۲ ق(، مفردات الفاظ القرآن، ...
  • رضوی رسول، دارینی (۱۳۹۶)، واکنش متکلمان در برابر چالش­های برخاسته ...
  • رضوی، رسول و رضا برنجکار (۱۳۹۸)، معارف و عقاید ۷، ...
  • ریاضی، حشمت الله) ۱۳۷۲(، ترجمه بیان السعاده فی مقامات العباده، ...
  • سبحانی تبریزی، جعفر) ۱۴۱۲ ق(، الالهیات علی هدی الکتاب و ...
  • سبحانی تبریزی، جعفر (۱۴۲۱ ق)، مفاهیم القرآن، چاپ چهارم، قم: ...
  • شهرستانی، محمد بن عبدالکریم) ۱۳۸۴ (، توضیح الملل و النحل، ...
  • شیخ صدوق، ابن بابویه) ۱۴۰۳ ق(، معانی الاخبار ، قم: ...
  • شیخ مفید، محمد بن نعمان) ۱۴۱۳ ق(، تصحیح اعتقادات الامامیه، ...
  • سبحانی تبریزی، جعفر) ۱۴۱۴ ق (، بحوث فی الملل و ...
  • کلینی، محمد بن یعقوب (۱۴۰۷ ه‍ ق)، اصول کافی، تهران: ...
  • طوسی، محمد بن حسن (۱۴۲۳)، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت: ...
  • طباطبایی، محمدحسین) ۱۳۶۲ ق(، نهایه الحکمه، محقق: شیخ عباس علی ...
  • طباطبایی، محمدحسین) بی تا(، الرسائل التوحیدیه، بیروت: موسسه نعمان ...
  • طباطبایی، محمدحسین) ۱۳۹۰ ق(، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت: موسسه ...
  • طبرسی، فضل بن حسن) ۱۳۷۲(، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ...
  • فیض کاشانی، محمد محسن بن مرتضی) ۱۴۰۶ ق(، الوافی، اصفهان: ...
  • فیض کاشانی، محمد محسن بن مرتضی (۱۳۸۰)، مجموعه رسائل و ...
  • مطهری، مرتضی) بی تا(، مجموعه آثار استاد شهید مطهری، تهران: ...
  • مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی) ۱۴۰۳ ق(، بحار الانوار، بیروت: دار ...
  • محقق طوسی، خواجه نصیرالدین) ۱۳۷۵(، شرح الاشارات و التنبیهات، قم: ...
  • ملاصدرا، محمد بن ابراهیم) ۱۳۶۱(، تفسیر القرآن الکریم (صدرا)، قم: ...
  • ملاصدرا، محمد بن ابراهیم (ق ۱۴۲۰(، مجموعه رسائل فلسفی صدر ...
  • ملاصدرا، محمد بن ابراهیم (۱۳۶۰(، اسرار الآیات، تهران: انجمن حکمت ...
  • میرداماد، محمدباقر بن محمد) ۱۳۷۴(، نبراس الضیاء، قم: هجرت و ...
  • نمایش کامل مراجع