مرتضی رحیمی - دانشجوی کارشناسی ارشد، زمین شناسی زیست محیطی، دانشگاه صنعتی شاهرود
بهناز دهرآزما - استادیار دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود
فرج ا... فردوست - استادیار دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود
احمد خدادادی - دانشیار دانشکده معدن، دانشگاه تربیت مدرس تهران

یکی از مهمترین اثرات زیست محیطی استخراج ذغال سنگ، آزادسازی موادی از قبیل فلزات سنگین، عناصر نادرخاکی و عناصر غیرفلزی می باشد که نیاز به بررسی های ژئوشیمیایی گسترده تری دارد. در هنگام استخراجدر اثر ذغال سنگ و همزمان با تغییرات فیزیکو شیمیایی که در ذغال سنگ ها، خاکسترها و سنگ های همراه با آن،هوازدگی صورت می گیرد، عناصر موجود در آن ها نیز آزاد شده و با توجه به ویژگی های ژئوشیمیایی خود پراکندهو میزان مواد EH، pH میشوند. از مهمترین عوامل کنترل کننده پراکندگی ژئوشیمیایی عناصرمی توان بهکلوئیدی محیط انتقال و پتانسیل یونی جز منتقل شونده اشاره کرد. در این تحقیق پراکندگی ژئوشیمیایی و۷۰ شمال غرب شاهرود km در محدوده معدنی ذغال سنگ طزره واقع در Ba و Sr، Mn، Fe، Sگسترش عناصرمحیط، انجام PHمورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان می دهند که با توجه به تفاوت در پتانسیل یونی عناصر وفعالیت های معدنی باعث افزایش غلظت گوگرد تا ۹۵۰% می گردد. این فعالیت ها به ترتیب باعث افزایش غلظتدر خاک های مناطق ppmعناصر گوگرد، آهن، باریم، منگنز و استرانسیم از ۴۰۰، ۱۹۲۰۰، ۱۱۲، ۴۰۸ و ۱۷۷درخاک پایین دست منطقه معدن کاری شده است. ppmبالا دست به ۴۲۰۰، ۴۰۰۰۰، ۲۳۸، ۷۸۵ و ۲۳۷همچنین معدن کاری باعث ۴۲۵% افزایش در غلظت استرانسیم در آب پایین دست شده است

پراکندگی ژئو شیمیایی، پتانسیل یونی، فعالیت معدنی، ذغال سنگ