رضا رئیسی ساداتی - کارشناسی، مهندسی فضای سبز، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی-
فرشته رئیسی ساداتی - کارشناسی ارشد، مهندسی فضای سبز، گروه فضای سبز، دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز
اسماعیل چمنی - استاد گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی

مرزه (Satureja hortensis L.) گیاهی علفی ، یک ساله ، دارای ساقه چهارگوش، م ستقیم و به ارتفاع ۳۰-۶۰ سانتی متر ا ست . برگها و سر شاخه های گلدار مرزه تاب ستانه در طب سنتی با اثرات شناخته شده ضد نفخ ، ضد دل درد، ضد انگل ، مقوی معده، محرک و خلط آور مورد ا ستفاده قرار می گیرد. سیلیکون دومین عن صر معدنی بعد از اکسیژن در کره زمین ا ست . هر چند هنوز نقش آن در گیاهان کاملا رو شن نیست ، ولی اثرهای مثبتی بر عملکرد و مقاومت به تنش های محیطی در گیاهان دا شته ا ست . به منظور برر سی تاثیر خشکی و سیلیکون بر برخی از پارامترهای مورفولوژیکی و بازده ا سانس مرزه تاب ستانه آزمای شی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک کاملا ت صادفی با ۴ تکرار و ۱۲ تیمار انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل تنش خ شکی در ۳ سطح آبیاری (۴۰ ، ۶۰ و ۸۰ درصد ظرفیت زراعی ) و محلول پاشی سیلیکون در چهار سطح (شاهد (صفر)، ۵/۰، ۱ و ۵/۱ میلی مولار در لیتر) بود. اعمال تیمار تنش خشکی بصورت وزنی انجام گردید. نتایج نشان داد که خشکی تاثیر معنی داری بر مقدار وزن تر، وزن خ شک ، ارتفاع و در صد ا سانس دا شت و موجب کاهش مقدار این صفت ها (به جز ا سانس ) شد. با توجه به کاهش عملکرد اندام هوایی تحت تنش خشکی ، میزان کل اسانس کاهش یافت . درنتیجه مرزه تحت تنش خشکی از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نخواهد بود. به طور کلی می توان بیان نمود سیلیکون، تاثیر مثبت و معنی داری بر تمام صفت های مورد برر سی گذا شت ، به طوری که با افزایش مقدار آن اثرات منفی تنش خشکی بیشتر کاهش یافت .

ارتفاع بوته ، بازده اسانس ، تنش خشکی ، مرزه