پوشش زنان در دو نسخه قاجاری فرهاد و شیرین صنیع الملک و شاهنامه عمادالکتاب از منظر افسانه چشم معصوم ارنست گامبریج
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: مجله هنرهای زیبا: هنرهای تجسمی، دوره: 26، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_JFAVAT-26-2_009
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 144
نویسندگان
دانشگاه هنر تهران
چکیده
دوره اول نقاشی عصر قاجار با حکومت فتحعلیشاه و پیکرنگاریدرباری شناخته میشود. دوره دوم با سلطنت ناصرالدینشاه نضج گرفته و با رواج طبیعتگرایی تا انتهای این سلسله، ادامه حیات میدهد. عموم هنرهای هر زمان به خصایص رایج در عصر خود وفاداری نشان میدهند، اما برخی از تصاویر نسخ خطی نیمه دوم قاجار، وامدار پیکرنگاریدرباری در دوره اول هستند و این مسئله در تجسم پوشش زنانه نمود بارزی دارد. ازسویی ارنست گامبریچ، باور دارد هر هنرمند از همسلکانش بیشتر از واقعیت تاثیر میپذیرد، امری که وی به افسانه بودن معصومیت چشم تعبیر میکند و آن را مقابل اصالت بالفطره ذهن قرار میدهد. نظر به چنین دیالکتیکی، پرسش این است: از منظر افسانه چشم معصوم ارنست گامبریچ، تفاوت سبکی پوشش زنانه در تصاویر دو نسخه متاخر قاجاری یعنی فرهاد و شیرین صنیعالملک (عهد ناصری) و شاهنامه عمادالکتاب (عهد مظفری) چه چیزی را نشان میدهد؟ نتیجه به شیوه تطبیقی تحلیلی و با تدقیق در چهار نگاره، گواه آن است پوشش زنان در نسخه فرهاد و شیرین صنیعالملک بهخصایص دوره دوم و بروز آن در اجتماع ارجاع میدهد درمقابل، بهعکس بردار تاریخی، صور زنانه در شاهنامه عمادالکتاب درمقایسه با پیکرنگاریدرباری ارزشهای واقعیاش را بازگو میکند. این امر نشانگر آن است برخلاف آموزشهای صنیعالملک که متاثر از طبیعتگرایی غربی بود، نقاش ناشناس عمادالکتاب، از سلف نگارگران سنتی بوده است.کلیدواژه ها
قاجار, شاهنامه عمادالکتاب, فرهاد و شیرین صنیع الملک, افسانه چشم معصوم, ارنست گامبریچاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.