جستاری بر سازماندهی فواصل و رویکرد ددکافنیک در موسیقی دمیتری شستاکویچ

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: مجله هنرهای زیبا: هنرهای نمایشی و موسیقی، دوره: 22، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_JFADRAM-22-1_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 44
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حسین قنبری احمد آباد

کارشناسی ارشد رشته آهنگسازی، دانشکده هنرهای زیبا، دانشگاه تهران

محمدرضا تفضلی

عضو هیئت علمی دانشکده موسیقی، دانشگاه هنر، تهران

چکیده

در این نوشتار تلاش بر آن است تا سازماندهی فاصله­ای و انسجام در موسیقی دمیتری شستاکویچ مورد بحث قرار گیرد. بدین منظور، این پژوهش با روش تحقیق تحلیلی ابتدا به بررسی موتیف­های شاخص  همچون DSCH  و SASCHA (ساشا) می­پردازد؛ چرا که این موتیف­ها نماینده کیفیت صدادهی در آثار آهنگساز هستند. در تحقیقات پیشین به نحوه­ی پیدایش  DSCH و نیز کاربرد مستقیم آن بگونه­ای شایسته پرداخته شده است؛ اما تمرکز این مقاله، بر استفاده غیرمستقیم یا تلویحی این موتیف­ها، از جمله تاثیر آن بر آلتراسیون مدها و نوع فواصل مورد استفاده در سری است. در واقع بررسی استفاده غیرمستقیم از این موتیف، نشان­دهنده­ی کیفیت صدادهی خاص در آثار مختلف آهنگساز است. علاوه بر استفاده مستقیم از موتیف "ساشا"، می­توان فواصل مورد تاکید و شاخص در آن و حضور سلول ۵-۳ را (بعنوان زیرمجموعه آن) در آثار متاخر شستاکویچ مشاهده کرد. پس از بررسی آثار شستاکویچ می­توان نتیجه گرفت، سازماندهی فواصل چه تاثیری در ایجاد انسجام در قطعات دارند. در واقع، او با آوردن عناصر آتونال و ددکافنیک در موسیقی تنال خود، نه تنها موجب از هم گسیختگی زبان موسیقایی­ خود نمی­شود، بلکه با سازماندهی فاصله­ای، زبانی شخصی و یکپارچه را در موسیقی خود ایجاد می­کند.

کلیدواژه ها

انسجام, شستاکویچ, ددکافنی, سازماندهی فاصله ای

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.