ارائه مدل کاربردی معیارها و شاخص های مدیریت پایدار جنگل با رویکرد تاب آوری در ناحیه رویشی زاگرس (مطالعه موردی: حوضه آبخیز توتشامی استان کرمانشاه)

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: مجله جنگل ایران، دوره: 14، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_IJF-14-2_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 107
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

آرش کرمی

دانشجوی دکتری علوم جنگل، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام

عبدالعلی کرمشاهی

دانشیار گروه علوم جنگل، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام

جواد میرزایی

دانشیار گروه علوم جنگل، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام

جهانگیر فقهی

استاد گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران

مجید مخدوم

استاد گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران

چکیده

توسعه پایدار و پایداری در صورتی تحقق می یابد که تعادل بین ابعاد انسانی و اکوسیستم ایجاد شود. هدف این تحقیق ارزیابی پایداری و سنجش تاب آوری در بوم سازگان جنگلی حوضه آبخیز توتشامی به منظور حفظ تعادل بین ابعاد انسانی و اکوسیستم است. اجرای این مدل شامل ارزیابی پایداری و تعیین میزان تاب آوری حوضه است. برای آنالیز و اندازه گیری پایداری از روش IUCN و بعد از تلفیق نهایی معیارها و شاخص ها برای تولید نقشه از نرم افزار ArcGIS استفاده شد. شناسایی عملکردها و کارکردهای حوضه با ۵۴ نوع کارکرد و در قالب چهار کلان خدمات تامین کننده، تنظیم کننده، زیستگاهی و فرهنگی طبقه بندی شد. بر اساس نتایج تحقیق، امتیاز نهایی برای ابعاد اکوسیستم ۳۵ و برای ابعاد انسانی۵۰ به دست آمد. دو هدف اصلی بیشینه سازی تولید آب و کمینه سازی تلفات سالانه خاک در کنار پاسخ به تقاضای مردم محلی، در فرایند بهینه سازی کارکردها در این پژوهش به انجام رسیده است. با توجه به عملیات آبخیزداری پیش بینی شده در حوضه، انتظار می رود که بخش اکوسیستم به حد پایداری مطلوب برسد و برای آنکه حوضه پایدار بماند باید به بخش اقتصادی و اجتماعی نیز توجه شود که با اقداماتی به منظور ارتقای سطح زندگی مردم می توان به آن دست پیدا کرد. بررسی نتایج سنجش تاب آوری حوضه آبخیز توتشامی نشان دهنده پایین بودن آستانه تحمل و انعطاف پذیری جنگل های زاگرس و در نتیجه کاهش تاب آوری این اکوسیستم ها در برابر تهدیدها و اختلالات احتمالی است.

کلیدواژه ها

ابعاد اکوسیستمی و انسانی, بوم سازگان, تاب آوری, روش IUCN, مدیریت پایدار جنگل, معیار و شاخص

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.