بررسی ارتباط بین چشمه ها با رودخانه، عوامل زمین شناسی و زمین ساختی (مطالعه موردی: شهرستان کامیاران)
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: مجله هیدروژئولوژی، دوره: 7، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_HYDTR-7-2_006
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 258
نویسندگان
دانشجوی دکترای ژئومورفولوژی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
استادیار گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
دانشیار دانشکده زمین شناسی دانشکدگان علوم، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
چکیده
پراکندگی چشمهها و میزان آبدهی آنها تحتتاثیر پارامترهای مختلفی ازجمله تکتونیک، اقلیم، زمینشناسی، فاصله از شبکه زهکشی، ژئومورفولوژی و غیره قرار دارد. تحقیق حاضر با هدف بررسی تاثیر پارامترهای ساختاری، لیتولوژی و شبکه زهکشی بر دو شاخص مربوط به چشمهها، از جمله تعداد و آبدهی سالانه در محدوده شهرستان کامیاران واقع در استان کردستان صورت گرفته است. همچنین روابط همبستگی بین چشمههای موجود در حوزههای آبخیز و ایستگاههای هیدرومتری پائیندست آنها بررسی شده است. جهت نیل به اهداف تحقیق دادههای مربوط به آبدهی چشمههای شهرستان، سازندهای زمینشناسی و موقعیت گسلها، مدل رقومی ارتفاع (DEM) و شبکه زهکشی تهیه شده و نسبت به دو پارامتر مذکور مورد بررسی قرار گرفتهاند. همچنین با استخراج حوزههای آبخیز بالادست ایستگاههای هیدرومتری روابط بین چشمههای بالادست آنها با رواناب حوضهها بهدست آمده است. نتایج حاصل موید آن است که بین تعداد چشمهها و فاصله از گسل ارتباط تنگاتنگی با ضریب همبستگی ۹۴۷/۰ وجود دارد. همچنین همبستگی بین تعداد چشمه و فاصله از رودخانه معنادار بوده و در حدود ۷۶/۰ است. اما بین این دو پارامتر با میزان آبدهی چشمهها ارتباط بارزی برقرار نمیباشد. متغیر آبدهی با جنس سازند ارتباط معناداری دارد به گونهای که سازند آهک ماسهای بیشترین مقدار آبدهی سالانه و سازندهای آندزیت، میکروگرانیت و شیلهای سیلتی نیز کمترین مقادیر آبدهی را دارند. در رابطه با روابط همبستگی بین چشمهها و ایستگاههای هیدرومتری نیز نتایج نشان داد که بین پارامترهای دما و تخلیه سالانه روابط معنی داری وجود دارد اما بین شاخصهای pH و EC هیچ گونه ارتباط معنیداری برقرار نمیباشد.کلیدواژه ها
آبدهی, چشمه, رودخانه, شهرستان کامیاران, گسلاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.