استفاده از هلالی آبگیر در پروژه های احیاء و اصلاح مراتع (مطالعه مروری)

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: یازدهمین کنفرانس ملی سامانه های سطوح آبگیر
  • کد COI اختصاصی: RWCS11_034
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 160
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مهدیه منصورزاده

دانشجوی کارشناس یارشد علوم و مهندسی مرتع، گروه مهندسی طبیعت و گیاهان دارویی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی،دانشگاه تربت حیدریه، خراسان رضوی،

فاطمه صبوربراتی

دانشجوی کارشناس یارشد علوم و مهندسی مرتع، گروه مهندسی طبیعت و گیاهان دارویی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی،دانشگاه تربت حیدریه، خراسان رضو ی

هادی معماریان

دانشیار دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست و عضو گروه پژوهشی خشکسالی و تغییر اقلیم دانشگاه بیرجند

چکیده

مراتع به عنوان یکی از بزرگترین اکوسیستم های طبیعی کارکردهای فراوانی دارند؛ ولی امروزه با وجود بهره-برداری بی رویه و سوء مدیریت دچار نابودی و کاهش پتانسیل شده اند. در مناطق خشک و نیمه خشک ایران، معمولا بارش ها به صورت رگباری، در زمان کم و با شدت زیاد اتفاق می افتند؛ همین امر دلیلی است بر لزوم اجرای پروژه هایی در جهت کنترل روان آب و ذخیره سازی نزولات جوی، کاهش فرسایش خاک و تقویت سفره های آب زیرزمینی. احداث چاله های هلالی شکل، گوراب ها، پیتینگ، تراس بندی، کنتورفارو و پخش سیلاب در مراتع از مهم ترین روش های جمع آوری آب باران تلقی می شوند. هلالی آبگیر عبارتست از چاله هایی به شکل هلال یا نیمدایره به شعاع ۵/۱ متر و عمق ۳۰-۴۰ سانتی متر که در امتداد خطوط تراز و عمود بر جهت شیب ایجاد می شوند. هدف این تحقیق مروری است بر تحقیقات مرتبط با کاربرد هلالی های آبگیر در پروژه های احیا و اصلاح مراتع. در این مطالعه ضمن تشریح این پروژه، به بررسی ابعاد و ساختار آن، تاثیر هلالی آبگیر بر شاخص های پوشش گیاهی، خصوصیات و ویژگی های خاک و اثرات زیست محیطی آن با استفاده از مطالعه منابع مرتبط موجود پرداخته شده است. نتایج بررسی ها حاکی از اثرات مثبت این سازه بر توان تولید پوشش گیاهی، تنوع و غنای گونه ای، خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک و توان ترسیب کربن در خاک و گیاه می باشد. و درصورتی که به اصول ساختاری و شرایط احداث هلالی آبگیر به خوبی توجه شود، احداث این سازه بخصوص در مناطق خشک و نیمه خشک باعث بهبود شرایط وشاخص های پوشش گیاهی و همچنین بهبود شرایط زیست محیطی اکوسیستم می شود.

کلیدواژه ها

احیاء و اصلاح مرتع، چاله های هلالی شکل، نزولات جوی، استحصال رواناب، مراتع خشک و نیمه خشک

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.