گوهر افروز - دانشجوی دکتری اصلاح نباتات، گروه تولید و ژنتیک گیاهی دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه. ارومیه، ایران.
رضا درویش زاده - استاد گروه تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه
هادی علی پور - استادیار گروه تولید و ژنتیک گیاهی دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه. ارومیه، ایران.
جوز مارسلو سوریانو ویانا - استاد گروه بیولوژی عمومی، دانشگاه فدرال ویسوز، برزیل.
نسرین اکبری - دانشجوی دکتری اصلاح نباتات، گروه تولید و ژنتیک گیاهی دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه. ارومیه، ایران.

مطالعه ساختار ژنتیکی جمعیت­ها و ذخایر ژنتیکی اولیه، از اولویت­های اصلی برنامه­های به­نژادی ذرت می باشد. نشانگرهای مولکولی از کارایی بالایی در برآورد ارزش اصلاحی ژنوتیپ­ها برخوردار می­باشند. تعداد ۷۳ ژنوتیپ ذرت تهیه­شده از مراکز تحقیقاتی مختلف (دانشگاه رازی- کرمانشاه، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج) در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار تحت شرایط نرمال و تنش شوری ۸ دسی­زیمنس بر متر در شرایط گلدانی مورد ارزیابی و مطالعه قرار گرفتند. بر اساس نتایج تجزیه واریانس، بین ژنوتیپ­ها در اغلب صفات مورد بررسی در هریک از شرایط اختلاف معنی­داری مشاهده شد که نشان از وجود تنوع بالا بین ژنوتیپ­های مورد مطالعه است. برآورد ارزش اصلاحی برای ۲۵ صفت در ۷۳ ژنوتیپ در هریک از شرایط نرمال و تنش شوری با استفاده از پیش­بینی نااریب خطی (BLUP) با بهره­مندی از ماتریس خویشاوندی یا (Kinship) محاسبه­شده بر اساس داده­های مولکولی SNP، انجام پذیرفت. با­توجه­به مجموع رتبه­های ارزش­های اصلاحی محاسبه­شده برای صفات مورد مطالعه در شرایط نرمال، ژنوتیپ­های ۱۷، ۴، ۸ و ۳ و تحت شرایط تنش شوری ژنوتیپ­های ۳، ۱۷، W۱۵۳R، ۹، ۴ از بالاترین رتبه ارزش اصلاحی برخوردار بودند. در شرایط نرمال ژنوتیپ­های P۱۹ L۷ Kahriz، P۱۵L۴، W۳۷A، P۶ L۱ وP۱۴L۱ Kahriz و در شرایط تنش شوری ژنوتیپ­هایP۶ L۱، P۱۹ L۷ Kahriz و P۱۴L۱ Kahriz پایین­ترین رتبه­های ارزش اصلاحی را داشتند. در مجموع دو شرایط و با در­نظر­گرفتن کل صفات مورد مطالعه به­ترتیب ژنوتیپ­های ۱۷، ۳ و ۴ از ارزش اصلاحی بالا و ژنوتیپ­های P۱۹ L۷ Kahriz و P۶ L۱ از ارزش اصلاح پایین­تری برخوردار می­باشند. ژنوتیپ­های با ارزش اصلاحی بالا بیشترین توان در انتقال ارزش صفات به نسل بعد را دارند؛ بنابراین می توانند به عنوان والدین مطلوب برای اصلاح این صفات در برنامه های به نژادی ذرت معرفی شوند.

تنش شوری, ذرت, صفات کمی, مدل خطی آمیخته, نشانگرهای مولکولی