زینب محکمی - گروه زراعت و اصلاح نباتات، پژوهشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران
فاطمه بیدرنامنی - گروه زراعت و اصلاح نباتات، پژوهشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران

پژوهش حاضر جهت ارزیابی تاثیر محرک­های زیستی کیتوزان و اسید سالسیلیک بر خصوصیات کمی و کیفی آویشن دنایی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی در سه تکرار طی سال زراعی ۱۳۹۵- ۱۳۹۶ در پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل فاکتور اول کیتوزان (در چهار سطح ۰، ۰/۵، ۱ و ۱/۵ میلی­مولار) و فاکتور دوم اسید سالسیلیک (در چهار سطح ۰، ۰/۵، ۱ و ۱/۵ میلی­مولار) بودند. اثر محلول­پاشی با محرک­های زیستی کیتوزان، اسید سالسیلیک و اثرات متقابل آن­ها بر پارامترهای مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی معنی­دار بود. بیشترین صفات وزن تر، وزن خشک، طول گل­آذین، کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل و کارتنوئید در تیمار اسید سالسیلیک و کیتوزان (۱/۵ میلی­مولار) حاصل شد. بیشترین فنل کل (mg GA/g DW ۶۷/۹۱) از تیمار محلول­پاشی توام با کیتوزان و اسید سالسیلیک (به ترتیب با غلظت­های ۱ و ۱/۵ میلی­مولار) حاصل شد. بیشترین فلاونوئید کل (mg Q/g DW ۴/۷۹) در تیمار محلول­پاشی توام با کیتوزان و اسید سالسیلیک (به ترتیب در غلظت­های ۱/۵ و ۱ میلی­مولار) و فعالیت آنتی­اکسیدانی (۹۸/۱۳ درصد) از تیمار کاربرد توام اسید سالسیلیک و کیتوزان هر دو با غلظت ۱  حاصل شد. همچنین بیشترین میزان اسانس (۱/۳۳ درصد حجمی/وزنی) در تحریک با اسید سالسیلیک (۱/۵ میلی­مولار) بدست آمد که نسبت به تیمار شاهد ۴۷ درصد افزایش نشان داد. کاربرد این محرک­های زیستی می­تواند سبب افزایش عملکرد کمی و کیفی گیاه آویشن دنایی گردد و گامی موثر در راستای تحقق اهداف کشاورزی پایدار است.

اسانس, عملکرد, فلاونوئید, فنل, محرک زیستی