مفهوم شناسی «فلسفه منطق اسلامی» و پیشینه شناسی مسائل آن در تراث منطق اسلامی

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: دوفصلنامه آموزه های حکمت اسلامی، دوره: 1، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_AHI-1-1_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 196
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

علی ابراهیم پور

طلبه درس خارج حوزه علمیه قم و دانش آموخته سطح سه حکمت اسلامی موسسه فرهنگ و تمدن توحیدی

حسن معلمی

دانشیار گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه باقرالعلوم ع

چکیده

«فلسفه منطق» مانند دیگر فلسفه های مضاف از جمله دانش های نوپایی است که خاستگاه آن به عنوان دانشی مستقل، مغرب زمین  است. منطق به عنوان یکی از قدیمی ترین دانش ها در تمدن اسلامی، معمول و بالیده بوده است. مقایسه قدمت طولانی دانش منطق و نوپا بودن فلسفه منطق، این پرسش را پدید می آورد که آیا حکمای منطق اسلامی، منطق را بریده از فلسفه آن طرح و بحث کرده اند یا مسائل منطق اسلامی ناظر بر فلسفه مضاف متناسب خود -هرچند پنهان و غیرمدون- طرح و بحث شده است و منطق دانان اسلامی نیز در تراث منطق اسلامی، به مباحثی پرداخته اند که امروزه جزء مسائل فلسفه منطق می دانیم؟ پاسخ به این پرسش افزون بر آنکه مسائل «فلسفه منطق اسلامی» را مسائلی ریشه دار و باسابقه معرفی می کند، تولید فلسفه های مضاف را سرعت می بخشد. از سوی دیگر توجه به این پیشینه، زمینه ساز روش شناسی حکمای اسلامی در مسائل فلسفه مضاف خواهد بود. در این مقاله، تعاریف مطرح شده درباره «فلسفه منطق اسلامی» نقد و بررسی شده و سپس با روش تحلیلی به چهار مسئله از مسائل فلسفه منطق اشاره گردیده است. در نهایت، با ارائه اقوال و نظراتی که منطقیون درباره این مسائل بیان کرده اند، پیشینه داشتن این مباحث در تراث منطق اسلامی اثبات شده است.

کلیدواژه ها

فلسفه مضاف, فلسفه منطق, منطق اسلامی, فلسفه منطق اسلامی, موضوع منطق

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.