گزارش علمی مناظره ای درباره «ماهیت خداوند متعال»

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: دوفصلنامه آموزه های حکمت اسلامی، دوره: 1، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_AHI-1-1_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 257
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

غلامرضا فیاضی

استاد گروه فلسفه و حکمت اسلامی موسسه امام خمینی ره قم

علیرضا کهنسال

دانشیار گروه آموزشی فلسفه و حکمت اسلامی دانشکده الهیات و معارف اسلامی

چکیده

مشهور فلاسفه معتقدند ماهیت -به معنای «ما یقال فی جواب ما هو»- مختص ممکنات است و خداوند، ماهیت ندارد. جناب استاد دکتر علیرضا کهنسال، همچون مشهور فلاسفه این عقیده را تقویت کرده و از آن دفاع می کند، اما درمقابل جناب استاد حجت الاسلام و المسلمین غلامرضا فیاضی، بر خلاف مشهور، معتقد است خداوند نیز ماهیت دارد. در ادامه این جلسه، استاد کهنسال اذعان می کند که اگر خداوند ماهیت داشته باشد، دو نتیجه فاسد خواهد داشت: اول آنکه واجب تعالی، به ممکن الوجود تبدیل می گردد؛ دوم آنکه به تبع ممکن الوجود شدن، نیازمند جاعل خواهد بود. اما استاد فیاضی، معتقد است لازمه ماهیت خداوند، وجود است و میان ماهیت و وجود خداوند، علیت تحلیلی برقرار است که این امر، منافاتی با وجوب خارجی آن ندارد؛ همچنان که ترکیب خداوند از وجود و ماهیت نیز در تحلیل عقل، محقق است و با بساطت خارجی آن منافاتی ندارد.

کلیدواژه ها

واجب الوجود, ماهیت, حد وجود, حکایت وجود

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.