نگاهی انتقادی به استدلال برخی فیلسوفان مسلمان معاصر در باب قاعده «کل حادث زمانی مسبوق بقوه و ماده تحملها» با تاکید بر آرای ابن سینا
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: فصلنامه تاریخ فلسفه اسلامی، دوره: 1، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_HPI-1-2_006
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 117
نویسندگان
دانش آموخته سطح۴ حوزه علمیه قم
چکیده
قاعده «کل حادث مسبوق بقوه و ماده تحملها»، از قواعد با اهمیت فلسفی است که نتایج عدیدهای در فلسفه به بار میآورد؛ از جمله اثبات هیولی یا اثبات دیدگاه علامه طباطبایی در باب حرکت و موجود سه اشکوبه ای که تصویر میکنند. این قاعده از دیرباز مورد اشاره ارسطو قرار گرفته است و ابن سینا برای آن استدلال تام و مستحکمی را به همراه مقدمات و موخراتی اقامه میکند؛ اما بهتدریج استدلال ابن سینا در آثار فلاسفه بعدی، به فراموشی سپرده شده و مقدمات و موخرات آن، جای خود استدلال را گرفته اند. این مطلب سبب شده است بعضی از فیلسوفان معاصر، ابن سینا را به شکل مستقیم یا غیر مستقیم، متهم به مغالطه اشتراک لفظی و غفلت از تفکیک میان امکان ماهوی و امکان استعدادی کنند. مقاله پیش رو در صدد بیان استدلال اصلی ابن سینا و نشاندادن جایگاه صحیح مقدمات و موخرات آن در عبارات خود ابن سیناست؛ همچنین روشن خواهد شد که فیلسوفان معاصر که در صدد جایگزینکردن استدلالی دیگر به جای استدلال مشهور شدهاند، نتوانسته اند استدلال قابل قبولی ارائه کنند.کلیدواژه ها
امکان, امکان استعدادی, امکان ماهوی, ماده, حادث زمانی, ابن سینااطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.