بررسی تطبیقی انکار نسب از دیدگاه فقه مذاهب اسلامی
- سال انتشار: 1402
- محل انتشار: پژوهشنامه مطالعات تطبیقی مذاهب فقهی، دوره: 3، شماره: 5
- کد COI اختصاصی: JR_JFIQH-3-5_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 149
نویسندگان
استادیار گروه حقوق جامعه المصطفی (ص)، قم، ایران
چکیده
شارع و قانون گذار همواره برای نفی نسب در سایه تقنین راه هایی قرار داده است که نسبت فرزندی میان پدر و طفل از بین می رود. انسجام بخشی و تبیین دیدگاه و مبانی مذاهب فقهی پیرامون این موضوع، هدف اصلی این تحقیق است. پژوهش حاضر که به شیوه کتابخانه ای و توصیفی انجام یافته است، نشان از آن است که در فقه اسلامی به طور کلی به دو شیوه می توان اقدام به انکار نسب کرد: تحقق نیافتن قاعده فراش (تولد طفل کمتر از شش ماه یا بیشتر از مدت متعارف، صغیر بودن زوج یا اتفاق زوجین بر نزدیکی نکردن) و لعان. هر کدام از آنها دارای شرایطی است و اعتبار انکار نسب با استناد به آنها منوط به تحقق شروط مقرر شده می باشد؛ با این تفاوت که ضابطه شناسایی قاعده فراش در فقه حنفی شرعی است نه عادی و عقلی و حال آنکه سایر فقیهان مذاهب اسلامی ملاک در این قاعده را عادی و فعلی می دانند. از این رو از نظر فقه حنفی قاعده فراش قابلیت انکار نسب را ندارد. افزون بر آن در فقه حنفی لعان به لحاظ ماهیتی مانند طلاق است و سبب حرمت ابدی نمی شود و با تکذیب زوج همه آثار شرعی آن بر می گردد؛ بر خلاف سایر فقیهان مذاهب اسلامی که لعان حرمت ابدی را به دنبال دارد و در فرض رجوع تنها فرزند از پدر ارث می برد وبرعکس منتفی است.کلیدواژه ها
انکار نسب, فقه, قاعده فراش, لعان, مذاهب اسلامیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.