سید محسن میرباقری - پژوهشگر مرکز پژوهش های مجلس

حکمرانی مشارکتی یکی از رویکردهای موفق در مدیریت عمومی و اداره جامعه است. این رویکرد بسیاری از چالش ها و معضلات جامعه را کاهش می دهد و منجر به افزایش سرمایه اجتماعی می شود. برای حل مسائل و معضلات پیچیده و چندلایه اجتماعی، دولت های موفق سخت تلاش می کنند تا مشارکت مردم را بهبود بخشند. اما گاهی اوقات عدم شناخت روش ها و ابزارهای موثر در این رویکرد، باعث می شود که استفاده بهینه از آن صورت نگیرد. در این مقاله روش ها و ابزارهای حکمرانی مشارکتی در حوزه اجتماعی فرهنگی مورد بررسی قرار می گیرند. روش این تحقیق، تحلیل محتواست و با استفاده از این روش ابتدا داده ها با کمک منابع کتابخانه ای و اینترنتی جمع آوری و بررسی شده است و سپس، با تحلیل داده های جمع آوری شده، روش ها و ابزارهای حکمرانی مشارکتی استخراج شده است. در ادامه، با کمک ۳۲ نفر از خبرگان و صاحبنظران دانشگاهی و سازمانی این حوزه، مولفه های مورد نظر با ۱۷ شاخص و در دو مقوله اصلی روش ها و ابزارها شناسایی شده است. یافته ها نشان می دهد، ۸ روش رای گیری، نظرسنجی و افکارسنجی، مشورت، تصمیم گیری جمعی، تولید ادبیات مشترک، شبکه سازی و تیم سازی، اشتراک اطلاعات و کار جمعی از مهمترین روش های پیاده سازی حکمرانی مشارکتی بوده و ۹ ابزار از قبیل: رسانه های اجتماعی، نوآوران اجتماعی، گروه های جهادی، سامانه انتقادات و پیشنهادات، پلتفرم های مجازی، متون آموزشی، هنر، امر به معروف و نهی از منکر و تشکیل جلسه از مهمترین ابزارهای اجتماعی فرهنگی حکمرانی مشارکتی در کشور می باشد.

حکمرانی مشارکتی, نهادهای اجتماعی فرهنگی, روش ها و ابزارها, تحلیل محتوا