مطالعه دگرسانی ها، میانبارهای سیال و ترکیبات ایزوتوپ گوگرد و اکسیژن درکانسار مس پورفیری سرکوه، کرمان

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه علوم زمین، دوره: 33، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_GSJ-33-3_011
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 187
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

شعله ملکشاهی

گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه پیام نور البرز، کرج، ایران

معصومه خلج معصومی

مرکز پژوهش های کاربردی زمین شناسی، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، کرج، ایران

هادی محمددوست

بخش اکتشاف، سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (IMIDRO)، تهران، ایران

مونا سجده ئی

گروه عمران، دانشکده مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی تهران، واحد غرب، تهران، ایران

شهرزاد ابوتراب

مرکز پژوهش های کاربردی زمین شناسی، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، کرج، ایران

چکیده

کانسار سرکوه در استان کرمان و ۶ کیلومتری جنوب باختری معدن مس سرچشمه قرار گرفته است. دگرسانی های منطقه شامل پتاسیک، پروپیلیتیک، فیلیکوآرژیلیک پیشرفته است. طبق مطالعات XRD، کانی های اصلی شامل کوارتز، آلبیت و ایلیت، کانی های فرعی شامل گوتیت، میکا- ایلیت،کلریت، کلسیت و به مقدار جزئی مگنتیت می باشند. کانه های مشاهده شده در منطقه، روتیل، ایلمنیت، مگنتیت، هماتیت، پیریت، مولیبدنیت و کالکوپیریت می باشند. همچنین، مطالعات میانبار سیال بر روی کوارتز از رگچه های سولفیدی بخش پتاسیک انجام شد و نشان داد که مرحله کانی سازی اصلی با دمای همگن شدن بین ۲۵۰ و ۵۲۷ درجه سانتی گراد و شوری بین ۱۳/۶ تا wt% ۵۲/۹ بوده است (فاز اورتوماگمایی و کانی سازی هیپوژن). دمای همگن شدن در مراحل تاخیری فاز پسرونده (فاز همرفتی و تاثیر آب های جوی در چرخه گرمابی)، در حدود ۱۳۲ تا ۱۶۵ درجه سانتی گراد و شوری آن ۰/۰۰۵ تا ۴/۷۴ درصد معادل وزنی نمک طعام است.  تنوع شوری مشاهده شده را می توان به رخداد جوشش نسبت داد. بررسی ترکیب ایزوتوپ گوگرد بر روی کانی های پیریت و کالکوپیریت در کانسار سرکوه، بین ۱+ تا ‰۲/۷  بوده است که نشان دهنده منبع ماگمایی گوگرد می باشد. داده های ایزوتوپ پایدار اکسیژن بر روی رگچه های کوارتز، محدوده مثبت بین ۷/۶ تا ‰ ۹/۳+ با میانگین ۸/۵+ ، بیانگر منبع ماگمایی برای سیالات گرمابی می باشد. همچنین، با توجه به محدود بودن بازه ترکیب ایزوتوپی گوگرد می ­توان نتیجه گرفت که ترکیب ایزوتوپی گوگرد دستخوش تغییرات و یا آلایش توسط منابع دیگر گوگرد نشده و یا اختلاط سیال ماگمایی با منابع دیگر بسیار ناچیز بوده است. دماسنجی ایزوتوپی، جفت کانی های پیریت- کالکوپیریت، دمای ۳۱۵ و ۴۷۶ درجه سانتی گراد را نشان می دهد.

کلیدواژه ها

سرکوه, کانسار مس پورفیری, سیالات درگیر, ایزوتوپ های پایدار گوگرد و اکسیژن, دگرسانی ها, SEM, XRD

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.