محمدعلی رضایی - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان

از آنجایی که گیاهان در طول چرخه زندگی با انواع استرس های محیطی مواجه هستند، کاربرد گلیسین بتائین (GB) برونزاد روی گیاهانی که توان تولید آن را ندارند، موجبات تفوق گیاه بر محدودیت های محیطی را فراهم ساخته و منجر به افزایش محصول می گردد. بنابراین به منظور بررسی اثر تیمارهای مختلف گلیسین بتائین بر خصوصیات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی دو رقم PER و DPX از سویا، آزمایشاتی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی و در چهار تکرار در شرایط مزرعه انجام شد. تیمارها شامل کاربرد غلظت های صفر، ۵/۲، ۵ و ۵/۷ و ۱۰ کیلوگرم درهکتار گلیسین بتائین برون زاد در دو مرحله شش برگی و نزدیک به گلدهی بود. در طول دوره رشد میزان رنگیزه های کلروفیل، میزان پرولین، گلیسین بتائین و قندهای محلول در برگ و میزان پرولین، گلیسین بتائین و پروتئین کل در بذر و فاکتور های مورفولوژیکی شامل، تعداد شاخه های فرعی، تعداد غلاف در بوته، تعدا دانه در غلاف، وزن هزار دانه اندازه گیری شدند. به طور کلی کاربرد گلیسین بتائین برون زاد تفاوت معنی داری از نظر میزان کلروفیل ایجاد نکرد. در مرحله ده برگی از نظر میزان گلیسین بتائین درون زاد، پرولین و قندهای محلول تفاوت معنی داری مشاهده نشد. تمامی غلظت های گلیسین بتائین موجب افزایش معنی دار تعداد شاخه های فرعی و تعداد غلاف در بوته شدند ولی از نظر تعداد دانه در غلاف و وزن هزار دانه تفاوت معنی داری مشاهده نشد. افزایش غلظت گلیسین بتائین از طریق افزایش در تعداد شاخه های فرعی و تعداد غلاف در بوته موجب افزایش میزان عملکرد گردید. افزایش تیمار گلیسین بتائین موجب افزایش معنی دار عملکرد در بوته، بویژه در رقم DPX و در غلظت های بهینه ۵/۷، ۱۰ و ۵ از گلیسین بتائین برونزاد شد. میزان پروتئین کل، درصد جوانه زنی و سرعت جوانه زنی بذرهای برداشت شده در تیمارهای مختلف گلیسین بتائین تفاوت معنی داری نکردند.

سویا, گلایسین بتائین برونزاد, پرولین, پروتئین کل, قند های محلول, عملکرد