استفاده از سامانه نیاز آب در تعیین مقدار آب مصرفی سویا بر اساس حل معکوس توابع عملکرد در شرایط مختلف آبیاری

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهش آب در کشاورزی، دوره: 37، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_WRA-37-2_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 97
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

علی عبدزادگوهری

محقق، بخش تحقیقات مدیریت آب در مزرعه، موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

امیر نیک اختر

کارشناس ارشد، بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی هرمزگان، سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی، بندرعباس، ایران.

نیازعلی ابراهیمی پاک

دانشیار بخش آبیاری و فیزیک خاک، موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

آرش تافته

استادیار، بخش تحقیقات مدیریت آب در مزرعه، موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

چکیده

موسسه تحقیقات خاک و آب، سامانه "نیاز آب" را برای برآورد و تعیین نیاز آبی، آب مصرفی و برنامه ریزی آبیاری گیاهان زراعی و باغی در سطح منطقه، شهرستان و دشت­های کشور ارائه نموده است. پژوهش حاضر به­منظور استفاده از سامانه نیاز آب (شامل روش­های تافته، پاسکوئله و ریس) در تعیین مقدار آب مصرفی واقعی گیاه سویا رقم ویلیامز بر اساس حل معکوس تابع عملکرد انجام شد. تیمارهای کودی آزمایشی شامل بدون کود و مصرف ۱۵۰ کیلوگرم نیتروژن در هکتار با تیمار­های مختلف آبیاری شامل ۱۰۰%، ۸۰%، ۶۰% و ۴۰% نیاز آبی بود که به­صورت اسپلیت پلات و در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در شهرستان حاجی­آباد، واقع در استان هرمزگان در سال­های زراعی ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ اجرا گردید. مقادیر برآورد شده توسط سامانه و اندازه­گیری شده نشان داد که میانگین خطای نسبی در میزان تبخیر و تعرق، در روش­های تافته، پاسکوئله و ریس در سال اول به­ترتیب ۷/۴۹%، ۰/۵۰-% و ۹/۱۴% و در سال دوم به­ترتیب ۶/۴۷%، ۱/۲۹-% و ۹/۰۶% بود. میانگین خطای نسبی در بهره­وری فیزیکی آب در روش­های مذکور در سال اول به­ترتیب ۸/۲۳-%، ۰/۷۳-% و ۱۰/۰۸-% و در سال دوم به­ترتیب ۷/۱۰-%، ۰/۵۸% و ۱۰/۰۷-% را نشان داد. ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE) در روش­های تافته، پاسکوئله و ریس به­ترتیب ۴۳، ۳۵ و ۴۹ میلی­متر و ریشه میانگین مربعات خطای نرمال (RMSEn) به­ترتیب۰/۰۹۳%، ۰/۰۷۶% و ۰/۱۰۵% بود. به­طور کلی و با توجه به­نتایج آماری، سامانه نیاز آب، مقدار آب آبیاری و میزان تبخیر و تعرق را با تقریب مناسبی برآورد نمود و می­توان از آن در تخمین آب مصرفی در منطقه مورد مطالعه استفاده نمود.

کلیدواژه ها

تبخیر و تعرق, روش تافته, روش پاسکوئله, روش ریس, سویا رقم ویلیامز

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.