پایش تغییرات فضایی گستره برفی البرز مرکزی با استفاده از تابع طبقه بندی ماشین بردار پشتیبان و تصاویر ماهواره ای سری لندست

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهش های دانش زمین، دوره: 14، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_ESRJ-14-2_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 192
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حسن جمس

گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران

داریوش یاراحمدی

گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران

ابوذر نصیری

گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، مرکز آموزش عالی فیروزآباد، فارس، ایران

حمید میرهاشمی

گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران

چکیده

در این مطالعه، تغییرات زمانی - مکانی گستره­ برفی البرز مرکزی در مقیاس فصلی برای سال­های ۱۹۸۵ تا ۲۰۲۰ پایش گردیده که از تصاویر سری لندست TM، ETM و OLI برای سال­های ۱۹۸۵، ۱۹۹۵، ۲۰۰۵، ۲۰۱۵ و ۲۰۲۰ استفاده شد. برای هر فصل از سال، تصاویر استخراج و تصحیحات انجام شد. برای استخراج پهنه برفی، از الگوریتم طبقه­بندی ماشین بردار پشتیبان (SVM) استفاده گردید. مساحت پهنه برفی با انتقال نقشه­ طبقه­بندی شده به محیط ArcGIS به­ دست آمد. نتایج نشان داد ضریب کاپا برای نقشه­های طبقه­بندی شده بیشتر از ۹۱/۰ بود. میانگین پهنه­های برفی برای زمستان، پاییز، بهار و تابستان به ­ترتیب ۱۹/۱، ۴۷/۰، ۱۴/۰ و ۰۰۴/۰ میلیون هکتار محاسبه گردید. پهنه­های برفی از سال ۱۹۸۵ تا ۲۰۲۰ سیر نزولی داشته، به­گونه­ای که در زمستان از ۶۸/۱ در سال ۱۹۸۵ به ۹۸/۰ میلیون هکتار در سال ۲۰۲۰ ، در پاییز از ۸۴/۰ در ۱۹۸۵ به ۱۵/۰ میلیون هکتار در ۲۰۲۰  رسده است. در زمستان و پاییز، پوشش برفی در بخش شرقی البرز مرکزی کاهش شدیدی نسبت به بخش غربی داشته است. در زمستان سال ۱۹۸۵، برف از دامنه ارتفاعی ۱۵۰۰ متر شروع می­شد، اما در سال ۲۰۲۰ به ۲۵۰۰ متری رسید. در تابستان، برف در سال ۱۹۸۵ در ارتفاعات بیش از ۳۹۰۰ متری بود، اما در سال­های ۲۰۱۵ و ۲۰۲۰ به بیش از ۴۲۰۰ متری در قله­ها مشاهده گردید. مساحت پهنه برفی در البرز مرکزی روند کاهشی داشته که در زمستان بیشترین میزان کاهش را به خود اختصاص داده است. می­توان نتیجه گرفت که استفاده از تصاویر لندست و اعمال الگوریتم­های طبقه­بندی برای استخراج برف بهتر از اعمال شاخص طیفی NDSI و همچنین تصاویر MODIS می­باشد.

کلیدواژه ها

البرز, الگوریتم ماشین بردار پشتیبان, پهنه برفی, لندست

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.