هرموز و یکپارچگی حوزه دریای پارس

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهش های علوم تاریخی، دوره: 15، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_JHSS-15-1_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 80
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

احمد بازماندگان خمیری

استادیار گروه تاریخ، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

چکیده

دریای پارس در طول تاریخ همواره یکی از مسیرهای ارتباطی مناطق اقتصادی شرق و غرب آسیا به حساب آمده است. این دریا با تسهیل انتقال کالا، حلقه اتصال تجارت این ناحیه بود و خود جزئی از این مناسبات قلمداد می شد که در حاشیه اقتصاد اقیانوس هند قرار داشت. با برآمدن ملوک هرموز، این نقش همچنان ادامه پیدا کرد، اما ماهیت روابط تغییر یافت و خود به منطقه اقتصادی مستقلی تبدیل شد؛ به طوری ‎که از اقیانوس هند استقلال یافت و به تعبیر والرشتاینی، از منطقه نیمه پیرامونی به مرکز تبدیل شد؛ چرا و چگونه این تغییر و تبدیل رخ داد؟ امرای هرموز چگونه این تغییر را ایجاد کردند؟ این مقاله به روش توصیفی-تحلیلی با رویکرد تاریخی، به این پرسش ها پاسخ می دهد و چگونگی این دگرگونی را بازمی نمایاند. پژوهش حاضر نشان داد امرای هرموز با درک درستی از مناسبات و اهمیت دریای پارس کوشیدند از ابزارهای دردسترس برای تشکیل یک حوزه مستقل استفاده کنند و تا حدودی در دستیابی به اهدافشان موفق بودند. برخلاف دیدگاه طرفداران والرشتاین، سیاست و تمرکز قدرت سیاسی، عامل اصلی شکل گیری جهان اقتصاد دریای پارس بود. این عامل خود را در دو شکل اتحادیه تجار و تسلط بر مسیرهای دریایی نشان داد.

کلیدواژه ها

دریای پارس, هرموز, جهان اقتصادی, هند, تجارت

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.