بحران در کمیسیون های کمک به مستمندان و تشکیل سازمان اردوهای کار (۳۳۱-۱۳۳۸ش)

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: مجله تاریخ اسلام و ایران، دوره: 33، شماره: 58
  • کد COI اختصاصی: JR_HII-33-58_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 153
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمد جواد عبدالهی

استادیار تاریخ سازمان اسناد و کتابخانه ملی ج.ا.ا تهران، ایران

چکیده

در دهه ۱۳۲۰ش. با هجوم انبوهی از افراد مستمند از شهرهای کوچک و مناطق روستایی به شهرهای بزرگ، برنامه­ها و سیاست­های اجتماعی مختلفی به منظور رسیدگی به این افراد در دستور کار قرار گرفت. با این حال، اصلی­ترین مشکل رسیدگی به این مستمندان، نبود منابع مالی مشخص برای این منظور بود؛ به همین دلیل در آذر ۱۳۳۱ش. یک لایحه قانونی به تصویب رسید که براساس آن از هر لیتر بنزین مصرفی داخلی کشور، بیست دینار عوارض برای جمع آوری و به کار گماردن متکدیان اخذ می­شد. با تامین منابع مالی لازم، در سال ۱۳۳۱ش. در شهرهای مختلف کشور نهادهایی با عنوان کمیسیون­های کمک به مستمندان، به منظور رسیدگی به این افراد تشکیل شد. با وجود این اقدامات، در دهه ۱۳۳۰ش. بحران حضور مستمندان در شهرهای بزرگ تشدید شد و این امر موجب انحلال این کمیسیون­ها در سال ۱۳۳۸ش. و جایگزین شدن نهادی تازه تاسیس با عنوان «سازمان اردوهای کار» به جای آنها شد. بر این اساس، پرسش اصلی نوشته حاضر این است که چرا چنین کمیسیون­هایی نمی­توانستند مشکل مستمندان را در سطح کشور حل کنند و چرا سازمان اردوهای کار جایگزین این نهاد شد. با توجه به این مقدمات، در این نوشته ابتدا تشکیل این کمیسیون­ها و تغییرات صورت گرفته در آنها تا سال ۱۳۳۸ش. بررسی شده است. سپس سعی شد با توجه به این توصیف، مشکلات این کمیسیون­ها در این فاصله زمانی شرح داده شود و در آخر نشان داده ­شد که ساختار و خدمات چنین کمیسیون­هایی به سبب شدت داشتن بیکاری پنهان در مناطق روستایی، نمی­توانست مشکل مستمندان را در سطح کشور حل کند.

کلیدواژه ها

مستمندان, تکدی گری, کمیسیون های کمک به مستمندان, عوارض بنزین, سازمان اردوهای کار

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.