سعید اسدنیا - دانشجوی دکتری تخصصی روان شناسی، گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه تبریز، ایران
مجید محمود علیلو - استاد، گروه روا نشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
منصور بیرامی - استاد، گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
عباس بخشی پور رودسری - استاد، گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

فرض بر این است که ابعاد سرشت و حساسیت انزجاری در تعامل با یکدیگر به اختلال ­اضطراب فراگیر، اختلال­پانیک و اختلال ­وسواسی اجباری منجر می­شوند. برخلاف اهمیت ­این مدل، پژوهش­های­کافی برای ارزیابی ­تجربی ­آن انجام نشده است. پژوهش ­حاضر با هدف تاثیر ابعاد سرشت بر اختلال اضطراب فراگیر، اختلال پانیک و اختلال وسواسی اجباری با واسطه­گری حساسیت ­انزجاری در دانشجویان دانشگاه ارومیه انجام شده است. طرح پژوهش­حاضر توصیفی و از نوع همبستگی است؛ برای این منظور ۳۷۷ نفر از دانشجویان دانشگاه ارومیه با استفاده از نمونه­گیری خوشه­ای انتخاب شدند و به پرسشنامه­های سرشت و منش ­کلونینجر(TCI-۱۲۵, ۱۹۹۴)، مقیاس حساسیت انزجاری(DSS, ۱۹۹۴)، پرسشنامه اختلال ­اضطراب فراگیر(GADQ-IV,۲۰۰۶)، پرسشنامه بازنگری­شده وسواسی ­اجباری(OCI-R, ۲۰۰۲) و پرسشنامه اختلال­ وحشت زدگی لیبوییتز (LPI, ۱۹۸۴) پاسخ دادند. تحلیل­داده­ها با استفاده­ از مدل­یابی معادلات ساختاری انجام شد. همچنین برای طبقه بندی، پردازش، تحلیل داده­ها و بررسی فرضیه های پژوهش  ­از نرم افزارهای SPSS و AMOS استفاده شد. ارزیابی مدل فرضی پژوهش با استفاده از شاخص­های برازندگی نشان داد که مدل فرضی، با مدل اندازه گیری برازش دارد( ۹۷/۰= CFI،۹۳/۰=NFI، ۰۶۵/۰=RMSEA). نتایج پژوهش حاکی از آن بود که ابعادسرشت بر اختلال اضطراب فراگیر، اختلال پانیک، اختلال وسواسی اجباری در سطح ۰۰۱/۰P< تاثیر معنا­داری دارد و همچنین نتایج پژوهش نشان داد که ابعاد سرشت با واسطه گری حساسیت انزجاری بر اختلال اضطراب فراگیر، اختلال وحشت زدگی و اختلال وسواسی اجباری در سطح ۰۰۱/۰P< تاثیر معنا­داری دارد. یافته­های پژوهش ­در کنار حمایت ­از مدل فرضی برای اختلال ­اضطراب فراگیر، اختلال وسواسی­ اجباری و اختلال­ وحشت­زدگی، الگوی مناسبی برای سبب­­شناسی این اختلالات نشان می­دهد و می­تواند به نقش انزجار در اختلالات اضطرابی و بهبود مداخلات شناختی رفتاری مرتبط با آن کمک کند.

سرشت, اختلال اضطراب فراگیر, اختلال وحشت زدگی, اختلال وسواسی اجباری, حساسیت انزجاری