مهدی محمدی - کارشناسی ارشد؛ دانشکده مهندسی معدن، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، تهران.
محمد غفوری مقدم - کارشناسی ارشد؛ دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران.
جعفر خانی - دانشجوی دکتری؛ دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران.
احسان صالحی - کارشناسی ارشد؛ دانشکده مهندسی معدن، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان.
سینا رستم آبادی - عضو پیوسته انجمن تونل ایران، کارگروه تونل های عمیق و طویل، تهران.

بررسی الگوهای چالزنی و آتشکاری در تونل به منظور بهینه کردن خرج ویژه و حفاری ویژه، کاهش بیش شکست در تونل و غیره باعث صرفه اقتصادی در چرخه های عملیاتی تونل می شود. ویژگی های ژئومکانیکی تودهسنگ به منظور آتشکاری به صورت شاخصهای مختلف قابلیت آتشکاری بیان شده است. روش های مختلفی برای طراحی الگوهای چالزنی و آتشکاری در تونل ایجاد شده است که می توان روش های انتقال انرژی، نروژی و سوئدی را نام برد. در روش های ارائه شده برای طراحی الگوی چالزنی و آتشکاری تونل ها، تاثیر قابلیت انفجارپذیری توده سنگ به طور کامل لحاظ نشده است. در این تحقیق با استفاده از پارامترهای سیستم ردهبندی تودهسنگ(RMR) و اندیس انفجارپذیری تودهسنگ(BI)، پارامتر قابلیت آتشکاری تودهسنگ (RMB) ارائه شده است. با توجه به قابلیت آتشکاری تودهسنگ(RMB)، پارامترهای مقاومت فشاری تک محوره، جهت صفحات درزه، فاصله داری درزه ها، بازشدگی درزه ها و چگالی سنگ امتیاز بندی شده اند که در نهایت با توجه به مقادیر بدست آمده، مقدار پارامتر RMB محاسبه می شود. کمترین و بیشترین مقدار این پارامتر به ترتیب برابر با ۸ و ۱۱۵ میباشد. هر چه مقدار RMB بیشتر باشد، نشان از سختی سنگ است. در ادامه به منظور بررسی نوع ماده منفجره از شاخص مقاومت زمین شناسی(GSI) استفاده شده است. با توجه به نتایج بدست آمده، دستورالعمل های روش جدید برای برش موازی ارائه شده است. در ادامه با توجه به روش ارائه شده، برای تونل سد نرگسی، الگوهای چالزنی و آتشکاری برای برش موازی طراحی شده است. نتایج طراحی های انجام شده نشان داده است که مقدار بیش شکست و پس شکست های ایجاد شده به ترتیب برابر با ۶ و ۴ درصد بوده است. حداکثر ابعاد سنگ بدست آمده برابر با ۲۵ سانتیمتر و مقدار خردایش مناسب را داشته است.

بیش شکست و پس شکست, چالزنی و آتشکاری, شاخص های زمین شناسی, سیستم رده بندی توده سنگ, قابلیت آتشکاری توده سنگ, تونل سد نرگسی