سمیه ناصریان - M A. Psychology of Exceptional Children, Islamic Azad University, Electronics Department, Tehran, Tehran, Iran.
علیرضا جعفری - Assistant Professor, Department of Psychology, Islamic Azad University, Abhar Branch, Abhar, Iran.

زمینه: بروز اختلالات روان شناختی و اضطراب به دنبال شرایط اپیدمی، از عوارض روان شناختی بحران کووید-۱۹ است. تشخیص وضعیت سلامت روان و میزان بروز اختلالات روان شناختی در گروه بازنشستگان در طی دوران همهگیری کووید-۱۹ حائز اهمیت است. هدف: هدف پژوهش حاضر اثربخشی مداخله آموزشی تفکر مثبت بر اضطراب دوره کووید ۱۹ و خودکارآمدی و ساماندهی شناختی هیجان در بانوان بازنشسته میان ۵۰ تا ۷۵ سال در شهرستان سوادکوه بود. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه ی آماری دربرگیرنده بانوان بازنشسته البرز مرکزی سال ۱۴۰۱ در استان مازندران بودند. از میان این بانوان ۳۰ نفر از کسانی که اضطراب بیشتری داشتند به روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند. به طور تصادفی در گروه آزمایش (۱۵ نفر) و گروه گواه (۱۵ نفر) قرار گرفتند. برای گردآوری داده ها از مقیاس های اضطراب بیماری کرونا (Alipur, ۲۰۱۸)، پرسشنامه ساماندهی شناختی هیجان (Garnefsky,  Kraaij, & Spinhoven, ۲۰۰۲) و مقیاس خودکارآمدی عمومی (Schweitzer & Jerusalem, ۱۹۷۹)  استفاده شد. در تجزیه وتحلیل داده ها با نرم افزار SPSS۲۳ از دو روش آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد. روش مداخله پژوهش به صورت آموزش مهارت تفکر مثبت توسط پژوهشگر طی ۱۰ جلسه ۵/۱ ساعته برای ۱۰ هفته متوالی انجام گرفت. محتوای آموزشی به کاربرده بر اساس کتاب تفکر مثبت و مثبت‎گرایی کاربردی نوشته (Quilliam, ۲۰۰۷) و کتاب کودک خوش بین نوشتهی (Seligman et al, ۲۰۰۶) انتخاب و برنامه آموزشی بر اساس آن طرحریزی شد. یافتهها: نتایج نشان داد که ۲/۹۸ درصد از تغییرات اضطراب دوره کرونا و ۳/۹۹ درصد از تغییرات خودکارآمدی و ۹/۹۸ درصد از تغییرات ساماندهی شناختی هیجان تحت تاثیر مداخله به دست آمده است. نتیجه‎گیری: نتایج نشان داد با توجه به اینکه در سطح معنیداری مربوط به دوره پیش آزمون و پس آزمون، تمامی سطوح معنیداری از ۵ درصد کوچکتر به دست آمده است، ازاین رو میتوانیم با ۹۵ درصد اطمینان ادعا نماییم آموزش تفکر مثبت بر کاهش اضطراب دوره کرونا و خودکارآمدی و ساماندهی شناختی هیجان در بانوان بازنشستگان موثر است.

positive thinking, anxiety, self-efficacy, cognitive regulation of emotion, تفکر مثبت, اضطراب, خودکارآمدی, ساماندهی شناختی هیجان