بررسی اثر فسفیت پتاسیم در القای بیان برخی ژن های مقاومت در برنج در پیرو آلودگی با عامل بیماری شیت بلایت Rhizoctinia solani

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی، دوره: 15، شماره: 46
  • کد COI اختصاصی: JR_JCB-15-46_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 144
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

میلاد حبیبی درونکلایی

Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University - - Departeman of Plant Protection, Agronomy Science, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University, Mazandaran, Iran

ولی اله بابایی زاد

Associated prof. Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University, Departeman of Plant Protection, Agronomy Science, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University, Mazandaran, Iran

محمد علی تاجیک قنبری

Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University, Departeman of Plant Protection, Agronomy Science, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University, Mazandaran, Iran

حشمت اله رحیمیان

Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University, Departeman of Plant Protection, Agronomy Science, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University, Mazandaran, Iran

علی دهستانی

Tabarstan Biotechnology Research Institute, Tabarstan Genetics and Biotechnology Research Institute, Sari University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Mazandaran, Iran

چکیده

چکیده مبسوط مقدمه و هدف: برنج (Oryza sativa L.) یکی از مهم­ترین غلات می باشد که دارای ارزش غذایی بالایی بوده و در اکثر کشور­ها یکی از اصلی­ ترین اجزا در سبد غذایی مردم است. سوختگی غلاف برنج یکی از مهم­ترین بیماری­ های برنج بوده و عامل آن نیز پاتوژن Rhizoctonia solani (Teleomorph:Thanatephorus cucumeris) می باشد. القای بیان ژن­  های مرتبط با مقاومت یکی از کم هزینه ­ترین و امن ­ترین روش ­ها در مدیریت بیماری­ های گیاهی محسوب شده و عوامل زیستی و غیر زیستی مختلفی در افزایش بیان این ژن ­ها در گیاهان ایفای نقش می کنند. فسفیت ­ها از جمله ترکیبات شیمیایی هستند که باعث القای مقاومت شده و قادر به کنترل بیماری­ ها با اثر مستقیم بر پاتوژن و غیر­مستقیم با تحریک پاسخ­ های دفاعی میزبان می­ شوند. در این تحقیق، اثرات کاربرد فسفیت­ پتاسیم بر میزان بیان برخی از ژن­ های مقاومت در دو رقم طارم (مقام) و خزر (حساس) آلوده شده با R. solani بررسی شد. مواد و روش: پژوهش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در دو رقم طارم (مقاوم) و خزر (حساس) و دو تیمار فسفیت پتاسیم و قارچ R. solani انجام گردید. برگ­ های تیمار شده با فسفیت پتاسیم و شاهد به قارچ عامل بیماری­ آلوده و در زمان­ های ۰، ۲۴، ۴۸، ۷۲ و ۹۶ ساعت بعد از آلودگی، نمونه برداری شدند. پس از استخراج RNA و ساخت cDNA، واکنش Real-time PCR جهت بررسی الگوی بیان با استفاده از آغازگر­های اختصاصی ژن­ ها PAL، LOX، PR۱، PR۳ و PR۵، برگ­ های انجام گردید. یافته­ ها: در این مطالعه افزایش معنی­ داری در میزان بیان ژن ­های PAL و LOX در ساعت ۲۴ و ژن­ های PR۱، PR۳ و PR۵ در ساعت ۴۸ تیمار­ها نسبت به شاهد مشاهده شد. اثرات تیمار­ها در تمامی صفات در میزان بیان ژن ­های LOX، PR۱، PR۳ و PR۵ معنی­ دار بوده ولی در میزان بیان ژن PAL اثرات تیمار­ها در صفت­ های تیمار-رقم و تیمار-رقم-زمان غیر معنی­ دار ولی در صفات دیگر معنی­ دار بود. بین رقم مقاوم (طارم) و رقم حساس (خزر) به جز ژن PR۱ در مابقی ژن­ ها مقایسه میانگین معنی ­دار بود و بین تیمارها تمامی پنچ ژن دارای مقایسه میانگین معنی­ دار وجود داشت. نتیجه­ گیری: یافته­ ها نشان ­دهنده این است که فسفیت پتاسیم باعث پاسخ سریع و شدید گیاه در برابر بیمارگر R. solani از طریق القای ژن­ های مختلف شده و به دنبال آن منجر به افزایش تحمل گیاه می شود. در رقم طارم به ­دلیل این که ژن­ های بررسی شده زودتر و بیشتر بیان شدند دارای مقاومت بیشتری نسبت به رقم خزر است.

کلیدواژه ها

Potassium phosphite, Rice, R. solani, Resistance genes, برنج, فسفیت پتاسیم و ژن­ های مقاومت, R. solani

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.