قصاص در جنایات (نمونه موردی ماده ۳۰۱ قانون مجازات اسلامی)

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: نشریه حقوق و مطالعات سیاسی، دوره: 2، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_LPS-2-3_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 211
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

طلیعه وجدانی فخر

کارشناسی ارشد حقوق، گرایش حقوق جزاوجرمشناسی ،دانشگاه شهیدبهشتی، تهران، ایران.

محمدرضا الهی منش

استادیار گروه حقوق دانشگاه تهران-شمال، دکترای حقوق جزا و جرمشناسی ، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد تهران-شمال، تهران، ایران.

چکیده

مطابق ماده ۳۰۱ قانون مجازات اسلامی سال ۱۳۹۲ قصاص در صورتی ثابت می شود که مرتکب، پدر یا از اجداد پدری مجنی علیه نباشد و مجنی علیه، عاقل و در دین با مرتکب مساوی باشد. ماده ۳۰۱ ق. م. ا بیانگر این مهم می باشند بنابراین رابطه ابویت منحصرا قصاص را منتفی می کند ولی دیه و کفاره سرجای خود است و علاوه بر آن قاتل به مجازات تعزیری نیز محکوم می کند ولی دیه و کفاره سرجای خود است و علاوه بر آن قاتل به مجازات تعزیری نیز محکوم می شود لازم به ذکر است که صرف وجود رابطه ابویت مانع ثبوت قصاص است اگرچه پدر کافر و فرزند مسلمان خود را به قتل برساند. زیرا مقتضی منع قصاص موجود بود و علاوه بر آن اصل عدم اشتراط امر دیگر نیز موجود است. آنچه در این مسئله  قابل توجه است، نحوه ارتکاب عمل نوعا کشنده است. در این مقاله پژوهشگر به دنبال پاسخ به این سوال است؛ که چرا در ماده ۳۰۱ قانون مجازات اسلامی مادر در ردیف پدر قرار نگرفته است؟ در پاسخ به سوال فوق، این فرضیه مطرح می شود که؛ حکم ماده ۳۰۱ قانون مجازات اسلامی درجایی که مادر قاتل و مقتول فرزند وی باشد در ردیف مجازات با پدر نیست. روش گردآوری اطلاعات و داده ها نیز کتابخانه ای و استفاده از منابع موجود بوده است.

کلیدواژه ها

عنصر معنوی, قتل عمدی, قصد, نوعا کشنده, جنایت

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.