مناقب و اوصاف امام علی (ع) در دیوان آذری اسفراینی

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: سیزدهمین همایش ملی متن پژوهی ادبی
  • کد COI اختصاصی: MATNPAGOOHI13_055
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 262
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مسروره مختاری

دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

فاطمه یونسی اصل

دانشآموخته زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.

چکیده

نورالدین محمد بن عبدالمک آذری اسفراینی طوسی ، فرزند جمالالدین علی حمزه بن علی ملک هاشمی آذری طوسی بیهقی اسفراینی ، که پدرش از بزرگان ناحیه اسفراین بود، نسبش از یک سو به خاندان سربداران و از سویی به احمد بن محمد زمجی هاشمی مروزی صاحب الدعوه می رسد، صوفی و شاعر ایرانی بود که در ابتدا اشعار مدحی می سرود، سپس به شعر عرفانی و دینی روی آورد. این شاعر شیعی علیرغم شرایط دشوار سیاسی عصر و اختلاف موجود در میان فرق و با تمام مشکلاتی که برای شیعیان وجود داشت ، با سرودن اشعار دینی و مذهبی جایگاه کم نظیری در متون دینی - ادبی و اشعار آیینی دارد. جستار حاضر با بهرهگیری از روش توصیفی - تحلیلی و استفاده از منابع دینی و قرآنی و مآخذ معتبر در حوزه تاریخ تشیع ، مناقب و اوصاف حضرت علی (ع) را در دیوان شاعری از تبار سربداران مطالعه کرده است . حاصل پژوهش نشان می دهد که یکی از مهم ترین مضامین شعری در دیوان آذری اسفراینی ، ابراز عشق و ارادت به بزرگان دینی و دفاع از عقاید دینی و مذهبی و اثبات برحق بودن ولایت و امامت حضرت علی (ع) است . سجایای اخلاقی امام اول شیعیان و فداکاری های آن حضرت برای پایداری اسلام، از مضامین مورد توجه شاعر بوده است . اسفراینی در سراسر دیوان خود حضرت علی (ع) را سزاوارترین شخص برای ولایت و امامت اسلامی معرفی کرده و ایشان را وزیر پیامبر نامیده است . این شاعر با تاکید بر شجاعت بی سابقه حضرت علی (ع)، علم و دانش ، حلم و بردباری ، بخشش و کرامت ایشان و یار و همدم بودن برای پیامبر در تمام طول زندگی آن حضرت و ... بر حقانیت وصایت ، امامت و ولایت ایشان تاکید کرده و آن حضرت را امام، ولی خدا، شاه مردان و شیر خدا نامیده است .

کلیدواژه ها

سربداران، دیوان آذری اسفراینی ، مناقب و اوصاف امام علی (ع) .

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.