تهیه و ارزیابی مولکولی و فنوتیپی هیبریدهای چغندرقند از نظر مقاومت به ریزومانیا و نماتد گره ریشه

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: دوفصلنامه چغندرقند، دوره: 36، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_JRSB-36-2_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 210
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

پیمان نوروزی

دانشیار موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند- سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

سیدباقر محمودی

دانشیار موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

داریوش طالقانی

دانشیار موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند- سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

اباذر رجبی

دانشیار موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

سعید صادق زاده حمایتی

دانشیار موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند- سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

محسن آقایی زاده

استادیار موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

جمشید سلطانی ایدلیکی

مربی پژوهشی بخش تحقیقات چغندرقند مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی،

سعید دارابی

مربی پژوهشی بخش تحقیقات چغندرقند مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی،

بابک بابائی

استادیار موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

پرویز فصاحت

استادیار موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

سعید واحدی

استادیار موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

چکیده

ریزومانیا مخرب ترین بیماری زراعت چغندرقند بهاره به همراه نماتد گره‎ریشه چغندرقند در برخی از مناطق ایران در حال گسترش می باشد. بهترین روش مبارزه با این دو بیماری استفاده از ارقام مقاوم می باشد؛ بنابراین، هدف این تحقیق تهیه و انتخاب هیبرید دیپلوئید مقاوم به ریزومانیا و نماتد گره‎ریشه با عملکرد بالا بود. در این تحقیق، از ۲۷ خانواده S۱ از منشا SB-۳۴ که بر اساس ارزیابی های قبلی با نشانگرهای مولکولی برای مقاومت به ریزومانیا و نماتد گره‎ریشه غربال شده بودند برای تهیه هیبریدهایی با مقاومت دوگانه استفاده شد. بدین منظور، در بهار سال ۱۳۹۴، گیاهان بهاره­سازی­شده این توده­ها در ایزوله های جداگانه با سینگل‎کراس ۷۱۱۲*SB۳۶ تلاقی داده شدند. در تابستان، بذور S۱/S۲ از روی پایه های پدری و بذور هیبرید تری وی کراس از روی پایه مادری هر یک از ایزوله ها به صورت جداگانه برداشت و بوجاری شدند. از ۲۷ ایزوله تنها در ۱۹ ایزوله بذر کافی از پایه های پدری و مادری جهت ادامه تحقیق به‎دست آمد. در پاییز، بذر ۱۹ هیبرید منتخب در کرج در گلخانه کشت شده و در آزمایشگاه با نشانگرهای SNP و SCAR پیوسته با ژن های مقاومت به ریزومانیا و نماتد گره‎ریشه ارزیابی مولکولی شدند تا فراوانی این ژن ها در هیبریدها مشخص شود. بر اساس نتایج ارزیابی مولکولی، از ۱۹ هیبرید تعداد ۱۴ هیبرید برتر انتخاب شدند. در بهار سال ۱۳۹۵، هیبریدهای منتخب در دو منطقه آلوده به ریزومانیا در خراسان و فارس به همراه چند شاهد در یک آزمایش ۲۰ رقمی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با شش تکرار کشت و مورد آزمون عملکرد قرار گرفتند. در پاییز ریشه ها برداشت و صفات کمی و کیفی مانند عملکرد ریشه، درصد قند و عملکرد قندسفید اندازه گیری و داده­ها مورد تجزیه آماری قرار گرفتند. بر مبنای نتایج آزمون عملکرد هیبریدها در دو منطقه آلوده به ریزومانیا و فراوانی ژن مقاومت به ریزومانیا و نماتد گره‎ریشه در آزمایشگاه، هیبرید (۷۱۱۲*SB۳۶)*۹۳۰۶۲۰ با میانگین ۹۲/۱۰ تن در هکتار عملکرد قندسفید انتخاب شد.

کلیدواژه ها

چغندرقند, ریزومانیا, نشانگر مولکولی, نماتد گره ریشه, هیبرید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.